Cele kształcenia obywatelsko-państwowego w myśli politycznej emigracyjnych narodowców (1945-1989)

"Problematyka kształcenia obywatelsko-państwowego z opóźnieniem utorowała sobie miejsce w życiu politycznym „polskiego Londynu”. Od pierwszych lat pobytu na obczyźnie w centrum polityki emigracyjnej sytuowała się kwestia repatriacji i pomocy żołnierzom polskim, którzy odmówili powrotu do ojczyzny. Poza tym zagadnienie edukacji obywatelskiej znalazło się w cieniu wydarzeń międzynarodowych, z którymi wiązano nadzieję wybuchu trzeciej wojny i którym podporządkowano politykę polską. Żołnierze-emigranci traktowali pojałtański porządek w Europie Środkowo-Wschodniej jako stan przejściowy, który - jak przewidywali - nie potrwa dłużej niż dwa lub trzy lata. Z czasem, w miarę oddalania się perspektywy zmiany sytuacji politycznej w tej części kontynentu oraz pogłębiającej się izolacji politycznej rządu RP na arenie międzynarodowej hierarchia celów emigracyjnej polityki ulegała wyraźnej zmianie. Za najpilniejsze zadanie uznano zachowanie odrębności narodowej i obronę przed asymilacją. Narzędziem realizacji tych celów miała stać się edukacja obywatelska."(...