Kod hymniczny w poezji Czesława Miłosza

Świadomość gatunkowa hymnu obecna jest w licznych wierszach Miłosza w postaci metadyskursywnych stwierdzeń. Poetycki autokomentarz zmierza często do objęcia hymniczną kwalifikacją gatunkową całości dzieła. Hymn staje się znakiem rozpoznawczym poetyki autorskiej, urasta do rangi kategorii rodzajowej. Autor szkicu zadaje pytanie jak pojęcie hymnu powinno być rozumiane w odniesieniu do wszystkich odnalezionych u Miłosza bezpośrednich sygnałów przynależności gatunkowej oraz jak realizują się inne sposoby przywoływania tradycji hymnicznej. Czy i jak istnieje w tej poezji hymn w postaci niestematyzowanej? Od debiutu do Wierszy ostatnich obserwujemy w twórczości Czesława Miłosza długotrwały proces kodyfikacji właściwości wypowiedzi hymnicznej. Dokonuje się ona w stałym dialogu z kodyfikacjami historycznie już zaświadczonymi. Na podstawie analizy metatekstowych stwierdzeń, zawartych w tekstach poetyckich Czesława Miłosza, wyprowadzony zostaje w artykule wniosek, że użycie tej nazwy przekracza jej wąski sens gatunkowy. W tekstach polskiego poety odkryta zostaje archaiczna synonimiczność zakresu pojęcia hymnos z twórczością poetycką w ogóle. Przedmiotem analizy staje się zagadnienie, jak taka świadomość znajduje potwierdzenie w tekstowej praktyce hymnograficznej. Obecność kodu hymnicznego zostaje opisana jako jeden z czynników spajających twórczość poetycką Czesława Miłosza. Pojęcie hymnu w twórczości Czesława Miłosza przekracza granice poetyki. Hymniczność wyrasta tu bowiem z doświadczenia świętości, ale jawi się przede wszystkim, jako projekt egzystencjalny. „Życie w hymnie” Miłosza przypomina hymniczność Hölderlina.Błoński J., Miłosz jak świat. Kraków 1998;Danielewicz J., Hymn w systemie gatunków liryki greckiej. „Pamiętnik Literacki” 1986, z. 1;Danielewicz J., Morfologia hymnu antycznego. Na materiale greckich zbiorów hymnicznych. Poznań 1976;Eco U., Poetyki Joyce`a. Tłum. M. Kośnik. Warszawa 1998;Fiut A., Moment wieczny. Poezja Czesława Miłosza. Paryż 1987;Heidegger M., Objaśnienia do poezji Hölderlina. Tłum. S. Lisiecka. Warszawa 2004;Hutnikiewicz A., Hymny Jana Kasprowicza. Warszawa 1973;Miłosz C., Ziemia Ulro. Kraków 2000.Miłosz C., Wiersze. T. 1 – 3. Kraków 1993;Miłosz C., Królewska Akademia Szwedzka Sztokholm, grudzień 1980. W: idem: Zaczynając od moich ulic. Warszawa 1987;Miłosz C., Ogród nauk. Lublin 1986;Miłosz C., Wiersze ostatnie. Kraków 2006;Neuger L., Veni Creator Czesława Miłosza. Próba lektury. W: Poznawanie Miłosza 2. Część pierwsza 1980-1998. Red. A. Fiut. Kraków 2000;Nycz R., Literatura jako trop rzeczywistości. Kraków 2001;Nycz R., Sylwy współczesne. Problem konstrukcji tekstu. Wrocław 1984;Olejniczak J., Gatunek jako temat (przykład Czesława Miłosza). W: Genologia dzisiaj. Red. W. Bolecki, I. Opacki. Warszawa 2000;Sarbiewski M. K., O poezji doskonałej czyli Wergiliusz i Homer. Przeł. M. Plezia. Wrocław 1954;Sawrymowicz E., Hymn jako gatunek literacki, „Zagadnienia Literackie” 1946, z. III;Stala M., Trzy nieskończoności. O poezji A. Mickiewicza, B. Leśmiana i Cz. Miłosza. Kraków 2001;Van Heuckelom K., „Patrzeć w promień od ziemi odbity”. Wizualność w poezji Czesława Miłosza. Warszawa 2004;Zaleski M., Zamiast. O twórczości Czesława Miłosza. Kraków 2005