Niet alle goud blinkt: profit versus non-profit Open Access

In België wordt Open Access (OA) hoofdzakelijk nagestreefd via Green OA, dus via zelfarchivering van archiefkopieën van wetenschappelijke artikels. Omdat het meestal gaat om minderwaardige versies die pas een stuk later dan de commerciële versies beschikbaar worden, presenteert deze aanpak geen echte uitdaging voor het traditionele publicatiemodel. Bovendien worden monografieën en verzamelbundels bij Green OA doorgaans over het hoofd gezien. Een mogelijke oplossing schuilt in Gold OA, voor zowel artikels als boeken, waarbij wetenschappelijke auteurs onmiddellijk in OA publiceren. Het grote gevaar van dit model is echter dat het commercieel uitgebuit wordt, waarbij weliswaar OA gerealiseerd wordt maar aan een zeer hoge kostprijs voor auteurs en/of de instellingen waarvoor ze werken. Er bestaat echter een vorm van Gold OA die dergelijke commerciële uitbuiting uitsluit, met name Fair Gold OA. KU Leuven ondersteunt sinds 2018 deze vorm van non-profit OA via het KU Leuven Fonds voor Fair OA