123. Chemioterapia w nowotworach głowy i szyi

Raki narządów głowy i szyi, wyłączając raka nosowej części gardła, należą do nowotworów o co najwyżej średniej czułości na chemioterapię. Tym niemniej rola chemioterapii w leczeniu chorych na raka narządów głowy i szyi systematycznie wzrasta. Metoda ta jest wykorzystywana zarówno w ramach leczenia radykalnego (najczęściej w skojarzeniu z radioterapią), jak też jako postępowanie wyłączne w przypadku nieoperacyjnych nawrotów lub przerzutów odległych. Współczesne doświadczenia kliniczne dotyczące radykalnego leczenia chorych na zaawansowane raki narządów głowy i szyi wskazują, że optymalną sekwencją kojarzenia chemio-i radioterapii jest ich stosowanie jednoczesne. Opublikowane w ciągu ostatnich kilku lat, oparte na dużych materiałach klinicznych, badania fazy III sugerują, że jednoczesna radiochemioterapia, w porównaniu do wyłącznego napromieniania, poprawia odsetki zarówno wyleczeń loko regionalnych, jak i przeżyć całkowitych. Wyniki te znajdują potwierdzenie w meta analizach, w których wykazano, że jednoczesna radiochemioterapia poprawia odsetki wieloletnich przeżyć całkowitych o 7–15%. Istnieją dane (wstępne wyniki badania US Head & Neck Integroup), że metoda ta jest także najskutecz-niejszym sposobem leczenia oszczędzającego krtań. Jednoczesna radiochemioterapia jest jednakże leczeniem obarczonym wysoką toksycznością, co potencjalnie może być przyczyną ograniczenia uzyskiwanej korzyści terapeutycznej. W referacie omówiono współczesne możliwości i perspektywy wykorzystania chemioterapii w ramach leczenia radykalnego. Chemioterapia może być stosowana jako leczenie wyłączne w przypadku nawrotów i/lub przerzutów odległych, aczkolwiek jej wydolność w takich sytuacjach jest ograniczona. W chwili obecnej „złotym standardem” pozostają programy oparte na cisplatynie. Korzyść z chemioterapii odnoszą przede wszystkim chorzy z rozpoznaniem raka o niskim stopniu zróżnicowania, charakteryzujący wysokim stopniem sprawności. Omówiono możliwości i perspektywy stosowania chemioterapii w tej grupie chorych