47. Ocena klinicznego znaczenia błędów ułożenia podczas pooperacyjnej radioterapii u chorych na raka odbytnicy

Cel pracyOcena wyników pomiarów portalowych zdjęć weryfikacyjnych oraz próba oszacowania ich wpływu na wyniki pooperacyjnej radioterapii chorych na raka odbytnicy.Materiał i metodaDokonano pomiarów przesunięć w osiach X, Y, Z w oparciu o zdjęcia weryfikacyjne u 40 chorych. Grupa obejmowała 20 kobiet i 20 mężczyzn po radykalnym leczeniu operacyjnym. Pooperacyjne zaawansowanie oceniono na T3 u 26 chorych, T4 u 10, T2 u 3 chorych i T1 u 1 chorego. Wszyscy byli napromieniani przy użyciu promieniowania fotonowego, dawka frakcyjną 1,8 Gy do dawki całkowitej zawierającej się w przedziale: 28,8 Gy -54 Gy (średnia: 47,8Gy). U wszystkich chorych zastosowano jako unieruchomienie maską orfitową. 90% chorych było napromienianych techniką trójpolową, a 10% dwupolową. W 38 przypadkach wykonano przyżyciowe pomiary dozymetryczne. Zależności sprawdzano testem Spearmana, a analizę czasu obserwacji metodą Kaplana Maiera.WynikiŚrednie przesunięcia wyniosły: w osi X 4 mm (SD 2,5), w osi Y 6 mm (SD 4.4), a w osi Z 12 mm (SD 7.1). 57% wyników pomiarów przesunięć w osi Z, 52% w osi Y i 22% w osi X było nieakceptowalne (ponad 5 mm). W 25 przypadkach różnica między dawką zmierzoną przyżyciowo a zaplanowaną nie przekraczała 3% Nie wykazano zależności między wielkością błędu ułożenia w osiach X Y i Z, a długością okresu obserwacji i wartościami DIV oraz miedzy wielkością pola, a przesunięciami w XYZ. Analiza obserwacji nie wykazała znamiennych różnic między grupą z przesunięciami powyżej i poniżej 5 mm.WnioskiW oparciu o uzyskane wyniki można sformułować wniosek, że stosowany sposób unieruchomienia zapewnia w przypadku raka odbytnicy zadowalającą poprawność ułożenia tylko w osi X i wymaga modyfikacji oraz że odnotowane przesunięcia nie przekładają się w naszym materiale na wzrost błędów podania dawki i pogorszenie wyników leczenia