2/Wpływ teleradioterapii konformalnej na obniżenie dawek w narządach zdrowych u chorych z zaawansowanym rakiem szyjki macicy

Standardowym leczeniem chorych na zaawansowanego raka szyjki macicy jest obecnie radiochemioterapia. Leczenie skojarzone może zwiększać ilość powikłań ze strony narządów zdrowych. Radioterapia łączy teleterapię guza nowotworowego wraz z układem chłonnym z brachyterapią na obszar tarczowy. Nowoczesne techniki obrazowania i systemy planowania pozwalają na dokładne wyznaczanie objętości tarczowych i sąsiadujących narządów zdrowych.Cel pracyCelem pracy była analiza dawek promieniowania otrzymana przez narządy zdrowe w terapii konformalnej w porównaniu do technik tradycyjnych.Materiał i metodykaAnalizą objęto procedury radioterapii 5 chorych z rakiem szyjki macicy w stopniu IIIB leczonych radiochemioterapią. Na podstawie obrazów z TK wyznaczono obszary obejmujące GTV, CTV, PTV, pęcherz moczowy, odbytnicę, jelito cienkie oraz niektóre struktury kostne w obrębie miednicy. Porównano dawki promieniowania, jakie otrzymały analizowane obszary i narządy przy zastosowaniu techniki konformalnej (napromieniany obszar to PTV z 0.7 cm marginesem, pozostałe struktury zostały osłonięte kolimatorem wielolistkowym), z uprzednio stosowaną techniką 2 i 4 wiązek z zastosowaniem osłon indywidualnych. Porównano średnie dawki promieniowania otrzymane przez analizowane obszary i narządy: wyznaczono dawki min, średnie, max, odchylenie standardowe oraz obliczono znamienności statystyczne pomiędzy nimi w zależności od zastosowanej techniki.WynikiAnalizowane objętości (GTV, CTV, PTV), niezależnie od zastosowanej techniki teleterapii, otrzymały planowane dawki promieniowania (min 100.6%, max 102.5%). Średnie dawki w narządach różniły się w zależności od zastosowanej techniki napromieniania – najniższe były przy leczeniu techniką konformalną: dla pęcherzamoczowego p=0.013, odbytnicy p=0.043. Zmniejszenie to wynika z osłonięcia części narządu i zmniejszenia jego objętości napromienianej. Znaczne i istotne statystycznie różnice p=0.009 wystąpiły w dawkach, jakie otrzymały jelita cienkie w zależności od stosowanej techniki napromieniania (najwyższy procent osłanianego narządu) przy zastosowaniu techniki konformalnej. Podobne wyniki otrzymano analizując dawki w obszarach obejmującychstawy biodrowe, okolicę kości krzyżowej i kręgosłupa.Wnioski1. Wprowadzenie techniki konformalnej w teleradioterapii chorych z zaawansowanym rakiem szyjki macicy pozwala na obniżenie dawek w narządach zdrowych poprzez zmniejszenie objętości napromienianej tych narządów. 2. Wyznaczanie obszarów tarczowych i narządów zdrowych wymaga dużych umiejętności i jest warunkiem prowadzenia teleradioterapii konformalnej