251. Ocena immunohistochemiczna błony śluzowej jelita grubego po radioterapii

Cel pracyPorównanie zmian w błonie śluzowej jelita grubego w sąsiedztwie guza, po krótkoterminowej przedoperacyjnej radioterapii u pacjentów z rozpoznanym rakiem odbytnicy, ze zmianami w błonie śluzowej pacjentów nie naświetlanych.Materiał i metodykaBadaniami objęto 39 pacjentów hospitalizowanych w Wielkopolskim Centrum Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie w Poznaniu w latach 2000–2001. Grupę badaną stanowiło 20 pacjentów po przedoperacyjnej radioterapii. 19 pacjentów nie naświetlanych stanowiło grupę kontrolną.W wycinkach błony śluzowej jelita grubego oznaczono 6 markerów nowotworowych: CEA, TP53, Ki-67, CK-7, CK20 i CK-MNF 116. Zastosowano dwustopniową metodę immunoperoksydazową z kompleksem EnVision+TM/HRP, Rabbit lub z kompleksem EnVision+TM/HRP, Mouse. Wykonano barwienia histochemiczne: barwienie hematoksyliną i eozyną, barwienie substancji śluzowych mucykarminem, AB/paS, AB pH=1 i AB pH=2,5.WynikiRadioterapia zwiększyła w sposób statystycznie wysoce istotny ekspresję białka TP53 i statystycznie istotny ekspresję markera proliferacji komórkowej Ki-67 w kryptach jelitowych. W żadriej z badanych grup nie wykazano korelacji pomiędzy ekspresją TP53 i Ki-67. Radioterapia spowodowała zmniejszenie ekspresji CK-20, zwłaszcza na powierzchni błony śluzowej i wzrost ekspresji cytokeratyn wykrywanych przeciwciałem CK-MNF116. Napromieniowanie nieznacznie nasiliło ekspresję antygenu CEA w gruczołach i w małym stopniu zmniejszyło ją na powierzchni błony śluzowej.WnioskiRadioterapia spowodowała szereg zmian morfologicznych w błonie śluzowej, z których część można było by uznać za zmiany dysplastyczne. Obserwowano pojawienie się zmian atypowych, jak np. olbrzymich jąder komórkowych z wyraźnie widocznymi jąderkami w kryptach, a także nasilenie stopnia zapalenia błony śluzowej u pacjentów po radioterapii. Zauważono zmiany zanikowe na powierzchni błony śluzowej, a także występowanie obok siebie dwu rodzaju krypt: zanikowych i rozrostowych