Yabani Kiraz Dikim Sahasında Kontrollü Salınımlı Gübrenin Etkileri: Beşinci Yıl Sonuçları

Gübreleme fidan yaşama yüzdesi ve büyümesini ile fidanların zararlılara dayanıklılığını artırmakla beraber iklim değişikliğinin ağaçlar üzerindeki etkisini ise azaltabilmektedir. Gübrelemenin genç fidanlar üzerindeki olumlu etkileri özellikle hızlı gelişen türlerde ortaya çıkmaktadır. Geleneksel tarım gübrelerine kıyasla, kontrollü salınımlı gübreler fidanlara yavaş, devamlı ve güvenilir bir besin takviyesi sağlamaktadır. Yabani kiraz (Prunus avium L.) Türkiye’nin nemli Batı Karadeniz Bölgesi ormanlarının önemli ve doğal bir unsurudur. Hızlı gelişen bu yapraklı ağaç türü topluma birçok ekolojik ve ekonomik fayda ve hizmet sağlamaktadır. Bu çalışmada, 2009 ilkbaharında Batı Karadeniz Bölgesi’ndeki bir yaşında fidanlarla kurulan yabani kiraz dikim sahasında beş farklı dozda (0, 80, 160, 240 ve 320 g fidan-1) uygulanan kontrollü salınımlı bir gübrenin (Basacote® Plus 6 M, COMPO Benelux, Belçika) beşinci yıl sonuçları ele alınmıştır. Denemeden beş yıl sonra, farklı gübre dozlarının yabani kiraz yaşama yüzdesi ve büyümesi üzerinde önemli bir etki yapmadığı tespit edilmiştir. Denemenin ikinci yılında, yabani kiraz büyümesinde görülen önemli olumlu etkiler denemenin beşinci yılında kaybolmuştur. Önceki değerlendirmede de not edilen yüksek dozlu gübrelemenin fidan değişkenleri üzerindeki olumsuz etkisi azalmakla beraber beşinci yılsonunda da görülmüştür. Kontrollü salınımlı gübrelemenin, yaban kiraz yaşama yüzdesi ve büyümesi üzerindeki etkisinin karmaşık ve sahaya özgü bir mekanizmaya sahip olduğu anlaşılmaktadır. Sahada mevcut yetişme ortamı verimliliği ile gübrelemenin tek bir yılda yapılması ve sonrasında tekrarlanmaması bu çalışmada elde edilen sonuçları etkileyen etmenler olabilir