Kanony naukowe w procesie kreowania wiedzy

Niezbędnym elementem rozwoju wiedzy naukowej jest przyjęcie pewnego systemu założeń realizacji pracy naukowej. System ten ogólnie można nazwać kanonami nauki. Stanowią one zbiór zasad o znaczeniu podstawowym dla poznania naukowego, a także prowadzenia badań naukowych. Słowo ‘kanon’ oznacza model, wzór, do którego należy odwołać się, przystosować. Takie także ma znaczenie w odniesieniu do wiedzy naukowej. I. Kant używał tego określenia wobec zbioru zasad z założenia obecnych w poznaniu i doświadczeniu. W kanonach naukowych znajdują się: kategorie naukowe, paradygmaty, aksjomaty, teorie i teorematy naukowe oraz prawa naukowe. W opracowaniu omówiono kanony nauki ze szczególnym uwzględnieniem nauk ekonomicznych. Zostały w nim zaprezentowane pojęcia, które pozwolą na ich precyzyjne uporządkowanie. Syntezą rozważań jest porównanie kanonów naukowych oraz określenie ich znaczenia w procesie kreowania wiedzy naukowej, spełniającej standardy naukowości. Celem opracowania jest włączenie się do dyskusji z zakresu znaczenia kanonów naukowych w procesie kreowania wiedzy, w tym zwłaszcza wiedzy ekonomicznej. Według przyjętej tezy, w procesie kreowania wiedzy naukowej niezbędne jest zachowanie kanonów naukowych danej dziedziny. Należy podkreślić, że w metodologii nauki nie istnieje jedna obowiązująca interpretacja podstawowych kanonów naukowych. Tym samym operacjonalizacja takich pojęć, jak: kategoria naukowa, paradygmat czy aksjomat może budzić wątpliwości i być przedmiotem dyskusji naukowej, co jest tematem zainteresowania epistemologii. Niemniej w rozdziale dyskusja ta została pominięta. W to miejsce przedstawiono znaczenie pojęć składających się na kanony naukowe zgodne z przekonaniem autorki.e.kuzionko-ochrymiuk@uwb.edu.plUniwersytet w BiałymstokuS. Stachak, Podstawy metodologii nauk ekonomicznych, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2013.A. Sadowski, A. Szydlik, Poznanie naukowe i kanony nauki, „Optimum. Studia Ekonomiczne”, 2016, nr 2(80).J. Woźniak, Rola teorii w badaniach naukowych, [w:] Naukowe badania zjawisk gospodarczych, K. Kuciński (red.), Oficyna a Wolters Kluwer business, Warszawa 2014.T. S. Kuhn, Struktura rewolucji naukowych, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa 2009.S. Rainko, Dwa paradygmaty, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2011.T. Pilch, T. Bauman, Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 2002.W. Krajewski, Prawa nauki. Przegląd zagadnień metodologicznych i filozoficznych, Wydawnictwo Książka i Wiedza, Warszawa 1998.K. Kuciński, Elementy metodyki rozprawy doktorskiej, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2015.Ch. Frankfort-Nachmias, D. Nachmias, Metody badawcze w naukach społecznych, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Warszawa 2001.B. Poskrobko, T. Poskrobko, Zarządzanie środowiskiem w Polsce, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2012.N. Acocella, Zarys polityki gospodarczej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.C. H. Evans, Zarządzanie wiedzą, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2005.B. Poskrobko, A. Matel, Poprawność merytoryczna i elegancja formalna opracowania naukowego z zakresu nauk ekonomicznych, „Optimum. Studia Ekonomiczne”, 2016, nr 1(79).698