Impact of tax from certain financial institutions on behaviour of commercial banks in Poland

Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie reakcji banków komercyjnych na wprowadzenie podatku bankowego w Polsce oraz analiza dochodów budżetu państwa z tego tytułu w kontekście realizacji funkcji fiskalnej. Metodologia badania – realizacja celu wymagała przeprowadzenia analizy zmian w strukturze aktywów banków komercyjnych działających w Polsce oraz kształtowania się wysokości dochodów budżetu państwa z tytułu podatku bankowego. Materiał źródłowy stanowiły dane statystyczne pochodzące z Ministerstwa Finansów, Komisji Nadzoru Finansowego oraz regulacje prawne dotyczące podatku od niektórych instytucji finansowych. Wynik – przeprowadzone badania jednoznacznie pokazują, że banki komercyjne zareagowały na wprowadzenie nowej daniny, dokonując zmian w strukturze posiadanych aktywów, które ostatecznie doprowadziły do obniżenia podstawy opodatkowania. Wyniki analizy wskazują również, że należy negatywnie ocenić realizację funkcji fiskalnej podatku od niektórych instytucji finansowych. Oryginalność/wartość – podatek bankowy jest nowo wprowadzoną daniną obowiązującą w Polsce, co uzasadnia konieczność jego zbadania, w szczególności w sytuacji realizacji funkcji fiskalnej.The objective of this paper is to present the reaction of commercial banks to the introduction of the bank tax in Poland and to analyse the revenue which the state budget derives from the tax in the context of the implementation of its fiscal function. To achieve the objective, the author performs an analysis of changes in the structure of the assets of commercial banks operating in Poland and of the changes in the amount of revenue flowing to the state budget from the bank tax. The source materials comprise statistical data from the Ministry of Finance, the Polish Financial Supervision Authority and legal regulations on the tax from certain financial institutions. The research clearly shows that commercial banks have responded to the introduction of the new imposition by making changes in the structure of the assets they held, which ultimately led to reductions in the tax basis. The results of the analysis also prove that the implementation of the fiscal functions of the tax from certain institutions has to be assessed negatively. The bank tax is a new imposition introduced in Poland, which justifies the need to examine it, particularly in terms of its fiscal function.m.wojciuk@uwb.edu.plWydział Ekonomii i Zarządzania, Uniwersytet w BiałymstokuBeck T., Losse-Muller T., 2010, Financial sector taxation: Balancing fairness, efficiency, and stability, http://voxeu.org/article/financial-sector-taxation-balancing-fairness-efficiency-and-stability (data wejścia: 17.11.2016).Dec P., Masiukiewicz P., 2013, Podatek bankowy, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.Deloitte, https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/global/Documents/Tax/dttl-tax-franceguide-2017.pdf (data wejścia: 30.03.2017).Giełda M., Raszewska-Skałecka R., 2015, Przedmowa, [w:] Administracja publiczna wobec wyzwań i oczekiwań społecznych, M. Giełda, R. Raszewska-Skałecka (red.), E-Wydawnictwo, Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa, Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.Głuchowski J., 2006, Polskie prawo podatkowe, LexisNexis, Warszawa.http://gnb.pl/gnb/doc/news/r-okresowe-polroczne/2016/2016%20H1_GNB_Skonsolidowany%20raport%20p%C3%B3%C5%82roczny.pdf (data wejścia: 07.03.2017).Kawulski A., Smykla B., 2002, Nadzorcze normy ostrożnościowe według znowelizowanej ustawy Prawo bankowe na tle regulacji Unii Europejkiej (aspekty prawne), https://www.nbp.pl/publikacje/materialy_i_studia/156.pdf (data wejścia: 03.03.2017).Kil K., Ślusarczyk R., 2014, Podatek bankowy w krajach Unii Europejskiej – ocena implementacji, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Polityka Ekonomiczna” nr 348, DOI: 10.15611/pn.2014.348.11.KNF, https://www.knf.gov.pl/opracowania/sektor_bankowy/dane_o_rynku/Dane_miesieczne.html (data wejścia: 13.03.2017).Ministerstwo Finansów, http://www.mf.gov.pl/ministerstwo-finansow/dzialalnosc/finanse-publiczne/budzet-panstwa/wykonanie-budzetu-panstwa/sprawozdanie-operatywne-miesieczne-z-wykonania-budzetu-panstwa (data wejścia: 03.03.2017).NBP, https://www.nbp.pl/kursy/kursya.html (data wejścia: 31.03.2017).Pawłowicz L., 2015, Stanowisko Instytutu Badań nad Gospodarką Rynkową wobec opodatkowania banków w Polsce, http://www.ibngr.pl/content/download/2094/19697/file/Stanowisko_IBnGR_wobec_opodatkowania_bank%C3%B3w_w_Polsce.pdf (data wejścia: 17.11.2016).Raport o sytuacji banków w 2015 roku, 2016, https://www.knf.gov.pl/Images/RAPORT_O_SYTUACJI_BANKOW_2015_tcm75-47215.pdf (data wejścia: 17.11.2016).Sosnowski M., 2015, Realizacja funkcji fiskalnej w zakresie podatku od towarów i usług, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego”, nr 864, „Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia”, nr 76, t. 1, DOI: 10.18276/frfu.2015.76/1-10.Syntetyczna informacja na temat wpływu podatku od niektórych instytucji finansowych na sytuację banków komercyjnych, 2016, https://www.knf.gov.pl/Images/info_nt_wplywu_podatku_od_niektorych_instytucji_finansowych_na_syt_bankow_tcm75-47509.pdf (data wejścia: 17.11.2016).Szołno-Koguc J., Twarowska M., 2015, Dodatkowe daniny publiczne sektora finansowego (banków) – przegląd międzynarodowy, http://alterum.pl/uploaded/Ekspertyza_-_dodatkowe_daniny_publiczne_sektora_finansowego.pdf (data wejścia: 17.09.2016).Teoretyczne podstawy reformy podatków w Polsce, 2004, J. Ostaszewski, Z. Fedorowicz, T. Kierczyński (red.), Wydawnictwo Difin, Warszawa.Ustawa z dnia 15 lutego 1992 roku o podatku dochodowym od osób prawnych, Dz. U. 1992, Nr 21, poz. 86, z późn. zm.Ustawa z dnia 15 stycznia 2016 roku o podatku od niektórych instytucji finansowych, Dz. U. 2016, poz. 68, z późn. zm.Zygierewiz M., 2012, Specjalny podatek od instytucji finansowych – próba poszukiwania najlepszego rozwiązania, „Bezpieczny Bank”, nr 3(48).6(90)274