Wielopłaszczyznowość kompozycji ikonostasu

The paper indicates a complex meaning of the iconostasis both in sacred art and the liturgy of the Orthodox Church. Selected examples illustrate a process of historical development of the iconostasis, contemporary variety of forms and its influence on worship celebrated in the Orthodox church.Przedstawiony tekst wskazuje na wielopłaszczyznowe znaczenie ikonostasu w sztuce sakralnej i w liturgice Kościoła prawosławnego. Prezentacja historycznego rozwoju, miejsca, złożonej funkcji i symboliki ikonostasu następuje przez to na tle wyjaśnienia roli, znaczenia i symboliki prawosławnej świątyni jako całości. Wybrane przykłady ikonostasów ilustrują proces historycznego rozwoju ikonostasu, współczesne zróżnicowanie jego form i nierozerwalny związek z cerkiewnym nabożeństwem.TATIANA MISIJUK – doktor architektury wnętrz. Studia: Politechnika Białostocka, Wydział Architektury, praca dyplomowa 1986: Projekt cerkwi w Bielsku Podlaskim, promotor: prof. Witold Czarnecki; Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie, Wydział Architektury Wnętrz, praca dyplomowa 1992: Projekt wystawy ikon w Muzeum Podlaskim w Białymstoku, promotor: prof. Henryka Noskiewicz-Gałązka; praca kwalifikacyjna I° w dziedzinie: sztuki plastyczne, w zakresie dyscypliny artystycznej architektura wnętrz – Wydział Architektury Wnętrz ASP w Warszawie, 2003, projekt dyplomowy i rozprawa: Cerkiew Przemienienia. Wnętrze, bryła i otoczenie świątyni jako funkcja sprawowanego w niej nabożeństwa, opiekun artystyczny: prof. Andrzej Bissenik, recenzenci - prof. dr hab. Andrzej Basista, prof. Lech Koliński. Dydaktyka: od 1999 r. pracownik Wydziału Architektury Politechniki Białostockiej na kierunku Architektura Wnętrz: podstawy kompozycji i teoria barwy, wzornictwo, wiedza o działaniach i strukturach wizualnych, dyplomy inżynierskie i magisterskie. Uprawiane dziedziny: architektura wnętrz, architektura, wzornictwo, malarstwo sztalugowe, ilustracje. Wybrane realizacje: scenariusz i współpraca przy realizacji projektu Muzeum Ikon w Supraślu; baptysterium w cerkwi Ducha Świętego w Białymstoku; projekt kaplicy w Zespole Szkół Niepublicznych św. św. Cyryla i Metodego w Białymstoku, projekty wnętrz domów jednorodzinnych, wnętrz użyteczności publicznej. Wystawy malarstwa: Muzeum w Bielsku Podlaskim, Oddział Muzeum Podlaskiego w Białymstoku 2011 r.; Lahti, Finlandia 2012; Koblenz, Niemcy 2013; planowana wystawa malarstwa – wrzesień 2016 Uusi Valamo, Finlandia.Politechnika BiałostockaEvdokimov P., Prawosławie, translated by J. Klinger, Warszawa 1986.Evdokimov P., The Art of the Icon: a theology of beauty, Oakwood Publications, Rodondo Beach, CA 1996.Iconostasis in Catholic Encyclopedia, http://www.newadvent.org/cathen/07626a.htm (15.04.2016).Iconostasis in F.L. Cross and E.A. Livingstone (editors), The Oxford Dictionary of the Christian Church, Oxford University Press, Oxford/New York/Toronto 1990.Ikonostas, in T. Gogacz, B. Milerski (editors), Religia. Encyklopedia PWN, Warszawa 2002, v. 4.Ouspensky L., Lossky V., The Meaning of Icons, Crestwood, New York 1989.Ouspensky L., The Symbolism of the Church, in The Orthodox Ethos. Studies in Orthodoxy, vol. I, edited by A.J. Philippou, Holywell Press, Oxford 1964.Popova O., Smirnova E., Cortesi P., Ikony. Ikony różnych kręgów kulturowych od VI w po czasy współczesne, translated by T. Łozińska, Warszawa 1998.Quenot M., Icon. Window on the Kingdom, SVS Press, Crestwood, NY 1997.16/322123