Communication and symbolic dimension of language education in the Opole Silesie – the case of the German language

Mother tongue is one of the most important aspects of preserving identity of national or ethnic minority. Being in force since 2005 the Law on National and Ethnic Minorities and Regional Language minorities in Poland secures the right to preserve and maintain their language and to introduce it as an assistant language in municipalities. In the Opole province this refers to the German language, which also in the whole country dominates in teaching minority languages. Analysis of statistical data on the size of the German minority in Poland tends to reflect on the double meaning of the German language in the Opole Silesia. Is learning German as a minority language, fulfil such a role? To what extent German is ‘sui generis’ and to what extent „lingua franca” in the Opole Silesia? To answer this questions, the Education Information System data, the data of the National Population and Housing Census 2002 and 2011, as well as the statements of representatives of German minority were analysed.isobieraj@uni.opole.plUniwersytet Opolski20 lat TSKN na Śląsku Opolskim, (2009), Opole, s. 101-102.II Raport dla Sekretarza Generalnego Rady Europy z realizacji przez Rzeczpospolitą Polską postanowień Europejskiej Karty Języków Regionalnych lub Mniejszościowych, https://www.coe.int/t/dg4/education/minlang/Report/EvaluationReports/PolandECRML1_plBartmiński J. (1996), Język nośnikiem tożsamości narodowej i przejawem otwartości, [w:] L. Dyczewski (red.), Tożsamość polska i otwartość na inne społeczeństwa, Lublin, s. 39-59.Europejska karta języków regionalnych lub mniejszościowych – Dz. U. 2009 nr 137 poz. 1121. http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20091371121, [10.09.2015]Języki obce według województw IX 2014, System Informacji Oświatowej z Centrum Informatycznego Edukacji, http://www.cie.men.gov.pl/index.php[/dane-statystyczne/140.html, [10.09.2015]Kołodziej H. (2015), Oczekiwania dotyczące edukacji wielokulturowej ze strony mniejszości niemieckiej, [w:] Edukacja mniejszościowa w Polsce. Wczoraj – dziś – jutro, Gliwice – Opole.Konstytucja RP Dz. U. 1997 nr 78, poz. 483. http://www.sejm.gov.pl/prawo/konst/polski/2.htm, [10.09.2015].Konwencja ramowa o ochronie mniejszości narodowych – Dz. U. 2002 nr 22 poz. 209, http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20020220209, [10.09.2015].Kosmala G. (2009), Zachować pamięć, zachować tożsamość, [w:] 20 lat TSKN na Śląsku Opolskim, Opole.Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2002 http://stat.gov.pl/spisy-powszechne/narodowe-spisy-powszechne/narodowy-spis-powszechny-2002, [10.09.2015.Narodowy Spis Powszechny 2011 http://stat.gov.pl/spisy-powszechne/nsp-2011, [10.09.2015].Ogiolda K. (red.) (2015), Rozmowy na 10-lecie ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych, Opole.Raport języki mniejszości – 09.2014, SIO, http://www.cie.men.gov.pl/index.php/dane-statystyczne/140.html, [10.09.2015].Raport „Nauczanie języka niemieckiego jako języka mniejszości narodowej w szkołach woj. opolskiego”, Opole 2012.Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 listopada 2007 r. w sprawie warunków i sposobu wykonywania przez przedszkola, szkoły i placówki publiczne zadań umożliwiających podtrzymywanie poczucia tożsamości narodowej, etnicznej i językowej uczniów należących do mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługującej się językiem regionalnym – Dz. U. z 2007 r. nr 214, poz. 1579.System Informacji Oświatowej z Centrum Informatycznego Edukacji http://www.cie.men.gov.pl/index.php/dane-statystyczne.html, (10.09.2015).Ustawa z dznia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, Dz. U. 2004 nr 256, poz. 2572.Ustawa z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym, Dz. U. 2005 nr 17 poz. 141, ze zm.. http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20050170141, [10.09.2015].Ziółkowski M. (1998), Język i komunikowanie, [w:] Encyklopedia socjologii, t. 1: A-J, Warszawa.247-26127/224726