Humanistyczny paradygmat w badaniach nad studiowaniem

In the course of changes taking place in the higher education, particularly in the situation of creating the education orientated to the student, a need to do a thorough analysis of the process of studying appears. In the proposed text I would like to present the significance of theoretical and empirical reflection on the process of studying. I am going to outline a theoretical context of research being placed in the current of the humanistic paradigm and a research project according to the assumptions of humanistic methodological knowledge.W nurcie zmian dokonujących się w szkolnictwie wyższym, a w szczególności w sytuacji kreowania edukacji zorientowanej na studenta, pojawia się potrzeba wnikliwej analizy procesu studiowania. W proponowanym tekście chciałabym przedstawić znaczenie refleksji teoretycznej i empirycznej nad procesem studiowania. Zamierzam zarysować kontekst teoretyczny badań plasujący się w nurcie paradygmatu humanistycznego oraz projekt badawczy według założeń humanistycznej orientacji metodologicznej.WALENTYNA WRÓBLEWSKA – doktor nauk humanistycznych w zakresie pedagogiki; starszy wykładowca w Zakładzie Dydaktyki Ogólnej na Wydziale Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu w Białymstoku. Zajmuje się problematyką uczestników procesu edukacyjnego szkoły wyższej, sytuacją studentów w zmieniającej się szkole wyższej, a w szczególności aspiracjami edukacyjnymi w różnych aspektach, autoedukacją studentów oraz procesem studiowania. Interesuje się również nowoczesnymi tendencjami w dydaktyce. Jest autorką ponad 100 publikacji: artykułów, opracowań redakcyjnych i książek, dotyczących aspiracji edukacyjnych studentów, analizy ich treści, poziomu, uwarunkowań, dynamiki, a w ostatnich latach nade wszystko przebiegu, poziomu i uwarunkowań autoedukacji studentów, podstawowego procesu lokującego się w nurcie rozwoju idei edukacji ustawicznej w społeczeństwie wiedzy oraz troski o edukację akademicką zorientowaną na studenta; m. in. Aspiracje edukacyjne studentów (2001), Dynamika aspiracji edukacyjnych studentów w obliczu zmian (2004), Autoedukacja studentów w uniwersytecie – ujęcie z perspektywy studenta (2008), Pola poznawcze dydaktyki w dialogu i perspektywie (współred., 2008), Dylematy dydaktyki szkoły wyższej w dialogu i perspektywie (współred, 2008), Kierunki rozwoju dydaktyki w dialogu i perspektywie (współred., 2011), Dydaktyka akademicka-wybrane obszary badawcze (współred., 2014), W kierunku edukacji akademickiej zorientowanej na studenta (współred., 2016).Uniwersytet w BiałymstokuAllportowska psychologia jednostki, in: C. S. Hall, G. Lindzey, Teorie osobowości, PWN, Warszawa 2001.Bereźnicki, Zagadnienia dydaktyki szkoły wyższej, Wydawnictwo OR TWP, Szczecin 2009.Charmaz K., Teoria ugruntowana. Praktyczny przewodnik po analizie jakościowej, PWN, Warszawa 2009.Czerepaniak-Walczak M. (ed.), Fabryki dyplomów czy universitas?, Impuls, Kraków 2013.Czerepaniak-Walczak M., Uczenie się czy studiowanie? Niektóre aspekty procesu bolońskiego, in: K. Jaskot (ed.), Wprowadzenie do pedagogiki szkoły wyższej, Oficyna IN PLUS, Szczecin 2006.Flick U., Projektowanie badania jakościowego, trans. Paweł Tomanek, PWN, Warszawa 2010.Glasser B. G., Strauss A. L., Odkrywanie teorii ugruntowanej. Strategie badania jakościowego, trans. Marek Gorzko, Nomos, Kraków 2009.Klus-Stańska D., Dydaktyka wobec chaosu pojęć i zdarzeń, Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa 2010.Kubinowski D., Od poznawania do zmieniania. Czy „zwrot pedagogiczny” w praktykach badawczych nauk społecznych?, in: T. Bauman (ed.), Praktyka badań pedagogicznych, IMPULS, Kraków 2013.Kvale S., Prowadzenie wywiadów, trans. Agata Dziuban, PWN, Warszawa 2010.Maslow A., Motywacja i osobowość, trans. Józef Radzicki, (ed.) Teresa Rzepa, PWN, Warszawa 2006.Okoń W., Nowy słownik pedagogiczny, PWN, Warszawa 1992.Palka S., Pedagogika w stanie tworzenia, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1999.Półturzycki J., Jak studiować zaocznie. Poradnik metodyczny, Wydawnictwo Naukowe NOVUM, Płock 2001.Rogers C., Sposób bycia w świecie, trans. M. Karpiński, Rebis, Poznań 2002.Rubacha K., Metodologia badań nad edukacją, Warszawa 2008.Sajdak A., Paradygmaty kształcenia studentów i wspierania rozwoju nauczycieli akademickich. Teoretyczne podstawy dydaktyki akademickiej, Impuls, Kraków 2013.Saran J., Nowa sytuacja edukacyjna studenta we współczesnej uczelni, in: J. Saran, M. Żmigrodzki (ed.), Student jako podmiot edukacji we współczesnej uczelni wyższej, Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Ekonomii i Innowacji, Lublin 2011.Słownik Języka Polskiego, http://sjp.pwn.pl.Stępień R., Ukierunkowanie na studenta w dydaktyce uniwersyteckiej jako warunek jakości kształcenia, in: H. Kwiatkowska, R. Stępień (ed.), Jakość kształcenia akademickiego w świecie mobilności i ryzyka, Akademia Humanistyczna im. A. Gieysztora, Pułtusk 2011, p. 156.Wróblewska W., Aspiracje edukacyjne studentów, Trans Humana, Białystok 2001.Wróblewska W., Autoedukacja studentów w uniwersytecie-ujęcie z perspektywy podmiotu, Trans Humana, Białystok 2008.Wróblewska W., Dynamika aspiracji edukacyjnych studentów w obliczu zmian, Trans Humana, Białystok 2004.Wróblewska W., W poszukiwaniu uwarunkowań podwyższania jakości kształcenia w szkole wyższej, in: J. Grzesiak (ed.), Ewaluacja poprawy jakości kształcenia, WPA UAM w Kaliszu & PWSZ w Koninie, Kalisz – Konin 2014.16/333935