Lelystad, Kwelder Gemeente Lelystad (Fl): Archeologisch bureauonderzoek

In september 2016 is een archeologisch bureauonderzoek uitgevoerd voor een plangebied aan de Kwelder in Lelystad. De aanleiding van het onderzoek vormt de wens om binnen het plangebied sociale huurwoningen te realiseren. Om dit mogelijk te maken moet eerst een wijziging van het bestemmingsplan worden door gevoerd. Het plangebied ligt in een dekzandgebied dat in de loop van het Neolithicum verdronken is. Totdat het dekzandgebied overveend raakte kon hier bewoning plaats vinden. Vanaf het Neolithicum is achtereenvolgens Basisveen gevormd, Wormer-klei afgezet, Hollandveen gevormd, gyttja en detritus (Flevo Laag), humeuze klei (Almere Laag), zandige klei (Zuiderzee Laag) en zoetwaterklei (IJsselmeer Laag) afgezet. Op basis van het bureau-onderzoek kan worden geconcludeerd dat binnen het plangebied archeologische resten uit de steentijden kunnen worden verwacht, mits er in de top van het dekzand sprake is van een (deels) intacte podzolbodem. Het dekzand wordt, op basis van boringen in de omgeving, binnen het plangebied verwacht tussen 4,8 en 6,6 m –mv (-8,4 en -10,2 m NAP). Transect is van mening dat er te weinig gegevens, zowel landschappelijke als archeologische, beschikbaar zijn om een gefundeerde uitspraak te doen over de archeologische verwachting binnen het plangebied. Jaren van grootschalig archeologisch onderzoek in buurgemeente Almere wijzen uit dat het afgedekte pleistocene landschap gevarieerder is en intensiever bewoond werd dan de verwachtingsmodellen (IKAW, gemeentelijke maatregelenkaart) doen vermoeden. In het noordwestelijke deel van het plangebied is de top van het dekzand verstoord door de heipalen, maar niet in een mate dat er geen relevante archeologische resten meer verwacht kunnen worden/aanwezig kunnen zijn. Het aanbrengen van nieuwe heipalen zal leiden tot verdere aantasting van het archeologisch bodemarchief. Naast de verwachting voor archeologische resten uit de steentijden bestaat er ook een verwachting voor de resten van scheepswrakken uit de Late Middeleeuwen en Nieuwe Tijd. Deze resten worden binnen 3 m –mv verwacht. Om te bepalen of er binnen het plangebied sprake is van een hoge of een lage archeologische verwachting voor archeologische resten uit de steentijden, adviseert Transect om een inventariserend veldonderzoek, verkennende/karterende fase uit te voeren binnen het plangebied. Dit onderzoek kan het best worden uitgevoerd als een mechanisch booronderzoek, waarbij gebruik wordt gemaakt van een aqualockboor met een diameter van 10 cm en waarbij 5 boringen worden geplaatst. Wanneer een intacte podzolbodem wordt aangetroffen, wordt dit niveau bemonsterd en gezeefd over een zeef met een maaswijdte van 1 mm