Diminutive interjections in Polish : the case of (o)jejku and (o)jejciu!

Artykuł jest analizą wykrzykników z formantem deminutywnym -k- we współczesnym języku polskim. Analiza została przeprowadzona na podstawie danych językowych zgromadzonych w Narodowym Korpusie Języka Polskiego (NKJP) oraz w serwisie Twitter. Jednym z celów jest porównanie kolokacji i emocjonalnych znaczeń polskich wykrzykników z afiksem -k-, głównie (o)jejku (< (o)jej). Zjawisko deminutywizacji interiekcji nie zostało dotąd gruntownie zbadane. Według Wierzbickiej (1992) deminutywy z -k- są charakterystyczne dla języka dzieci. Zebrane wyniki wskazują jednak, że wykrzykniki te mogą być używane w innych kontekstach, niż się powszechnie uważa. Analiza ilościowa i jakościowa ukazuje bogactwo znaczeń i funkcji pragmatycznej badanych wykrzykników. Jakkolwiek wykrzykniki bez -k- i z -k- mogą się pojawić w podobnych kontekstach, wyniki analizy skłaniają do wniosku, że wykrzykniki deminutywne mają silniejsze zabarwienie emocjonalne w porównaniu z wykrzyknikami bez -k-, a czasem są też używane do złagodzenia negatywnej emocji lub sytuacji. Ponadto wnioski płynące z przeprowadzonych analiz rzucają światło na rzadsze warianty deminutywów we współczesnej polszczyźnie.The paper provides a corpus analysis of diminutive interjections based on the National Corpus of Polish (NKJP) and the microblogging site Twitter to compare the collocations and emotional meanings of Polish interjections that contain the diminutive -k- affix, namely (o)jejku (< (o)jej). Diminutive interjections are an understudied area of Polish. Wierzbicka (1992) has labelled forms with -k- affixes as 'children's talk'; however, the collected data reveal that these forms may be used in more contexts than has been generally thought. The quantitative and qualitative analysis of frequent collocations and carried out here demonstrates a variety of meanings and pragmatic functions that they have in Polish. The results suggest that although the diminutive and non-diminutive interjections can appear in similar contexts, the diminutive forms display an additional emotional coloring not found in underived interjections, and also sometimes 'softening' of a negative emotion or situation. In addition, the results of the present study contribute to a better understanding of the use of less common forms of diminutives in contemporary Polish