Yatırım fonlarının yatırım kararlarında mizaç etkisinin rolü: İstanbul Menkul Kıymetler Borsası' nın analizi

Yatırımcıların zarar eden yatırımlarını realize etmedeki isteksizliği, ancak kazananları hızla elden çıkarma eğilimi olarak tanımlanan mizaç/yatkınlık etkisi, günümüz Davranışçı Finans araştırmacılarının dikkatini çeken odak noktalarından biri haline gelmiştir. Güncel ampirik bulgular, mizaç/yatkınlık etkisinin karlılığın azalmasına yol açan irrasyonel bir davranış türü olduğunu ortaya koymaktadır. Yatırım fonları, özellikle son yirmi yılda, bilhassa küçük yatırımcıların öncelikli tercih ettiği bir yatırım türüdür. Yatırım fonlarına olan talep, finansal piyasalarda artan küreselleşmenin de etkisiyle hızla artmaya devam etmektedir. Bu çalışmanın amacı, bireysel yatırımcıların, yatırım fonlarına yatırım yapmak suretiyle, mizaç/yatkınlık etkisini bertaraf edebileceklerini ampirik olarak kanıtlamaktır. Bu amaçla, bireysel yatırımcılar ve yatırım fonlarının yatırım kararlarındaki mizaç/yatkınlık etkisi ile ilgili teorik ve ampirik çalışmalar incelenmiş ve Türkiye Sermaye Piyasaları'nda işlem gören örnek bir yatırım fonunun, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB)'ndaki hisse senedi işlemleri tetkik edilmiştir. Örnek yatırım fonunun yatırım kararlarındaki mizaç/yatkınlık etkisinin varlığının ya da yokluğunun belirlenmesinde, literatürde en çok kabul gören Odean (1998) yöntemi izlenmiştir. Bu araştırmanın ampirik bulguları, örnek yatırım fonunun profesyonel yöneticilerinin, hisse senedi yatırım kararlarında mizaç/yatkınlık etkisi bulunmadığını işaret etmektedir. Bu nedenle, İMKB'nin bireysel yatırımcıları, mizaç/yatkınlık etkisini bertaraf etme amacı ile örnek yatırım fonuna yatırım yapma kararı almayı tercih edebilirler. Anahtar Kelimeler: 1) Mizaç/Yatkınlık Etkisi, 2) Yatırım Fonları, 3) Davranışçı Finans 4) Hevristikler ve Bilişsel Önyargılar, 5) Beklenti Teorisi Disposition effect, which refers to the investors' reluctance to realize losses and tendency to realize gains, too soon, has become one of the conspicuous focal points of the recent researchers of Behavioral Finance. Recent empirical evidence indicates that the disposition effect is an irrational behavior which leads to lower profits. Mutual funds are the prefential investment choice of the particularly small investors in the last two decades. The demand for the mutual funds grows explosively throughout the world fuelled by the ascending globalization of the financial markets. The aim of this study is to prove empirically that the individual investors can eliminate the disposition effect in their investment decisions by investing in mutual funds. To achieve this purpose, the theoretical and empirical studies are analyzed about the disposition effect in individual and mutual funds' investment decisions, and a sample mutual fund of Turkish Capital Markets is examined in terms of the stock transactions in Istanbul Stock Exchange (ISE). To determine the existence or non-existence of the disposition effect in the sample mutual fund's investment decisions, the widely accepted methodology of Odean (1998) is followed. The empirical findings of this study indicate that the professional management of the sample fund does not exhibit the disposition effect in its stock investment decisionsæ hence the individual investors of ISE may choose to invest in this mutual fund to eliminate the disposition effect. Key Words: 1) Disposition Effect, 2) Mutual Funds, 3) Behavioral Finance, 4) Behavioral Heuristics and Biases, 5) Prospect Theor