Een bureauonderzoek en inventariserend veldonderzoek in de vorm van een verkennend booronderzoek

ADC ArcheoProjecten heeft in december 2017 een bureauonderzoek en inventariserend veldonderzoek uitgevoerd op de locatie Slichtenhorsterweg 27 in Nijkerk, gemeente Nijkerk. De aanleiding van het onderzoek is een bestemmingsplanwijziging ten behoeve van de vestiging van een paardenhouderij op de locatie. Op basis van het bureauonderzoek is een gespecificeerde verwachting opgesteld. Uit de geraadpleegde aardwetenschappelijke bronnen blijkt dat het plangebied zich uitstrekt op een lage dekzandkop in de Gelderse Vallei. Vanwege deze ligging moet rekening worden gehouden met resten van tijdelijke jachtkampjes van jager-verzamelaars uit het Laat-Paleolithicum en het Mesolithicum. Dergelijke vindplaatsen manifesteren zich als strooiingen van (bewerkt) vuursteen en houtskool en grondsporen in de vorm van haardkuilen. De relatief natte omstandigheden maakten het gebied vanaf het Neolithicum of de Vroege Bronstijd waarschijnlijk ongeschikt of minder geschikt voor bewoning. Mogelijk raakte het zelfs overgroeid met veen, maar hierover bestaat geen zekerheid. De kans op de aanwezigheid van archeologische resten uit de periode vanaf de Bronstijd tot de Middeleeuwen wordt dan ook klein geacht. In de Middeleeuwen werden vanaf de hoger gelegen dekzandruggen de lager gelegen (veen)gebieden van de Gelderse Vallei ontgonnen. In deze periode werden langs de voorloper van de huidige Slichtenhorsterweg verschillende boerderijerven gesticht. Uit oude kaarten blijkt dat in het westelijk deel van het plangebied bebouwing aanwezig was. Omdat er geen sprake is van een bebouwingscluster en een toponiem ontbreekt lijkt het geen laatmiddeleeuws erf betreffen. Hoogstwaarschijnlijk betrof het een woning daterend uit de 19e eeuw. Als gevolg van grondverzet in verband met de inrichting van het huidige erf en de aanleg van funderingen voor de oprichting van stallen, loodsen en een woning moet rekening worden gehouden met een plaatselijk sterk verstoord bodemprofiel. Teneinde deze verwachting te toetsen en aan te vullen is in het plangebied een verkennend booronderzoek uitgevoerd. Hieruit blijkt dat de natuurlijke ondergrond uit matig siltig, zeer fijn dekzand bestaat. Plaatselijk bevat het zand een zwakke bijmenging van zeer fijn grind, hetgeen een aanwijzing vormt voor verspoeling. Op het dekzand bevindt zich, met uitzondering van boring 1, een 75 tot 105 cm dik plaggendek. In boring 4 wordt het plaggendek afgedekt door een recent opgebracht grondpakket. Op grond van het vlekkerige uiterlijk en de aanwezigheid van een menglaag aan de basis moet worden aangenomen dat het plaggendek geheel vergraven is, vermoedelijk als gevolg van de aanleg van het erf en de daarbij behorende bebouwing en ondergrondse infrastructuur. Hierbij is, met uitzondering van boring 6 in de noordoosthoek van het plangebied, ook de oorspronkelijke top van het onderliggende dekzand verstoord geraakt. De top van het dekzand wordt beschouwd als een potentieel archeologisch niveau. Dit is echter in het grootste deel van het plangebied niet meer intact aanwezig. De nieuwbouw in de noordoosthoek zal ter plaatse van de huidige bebouwing gerealiseerd worden. Aangenomen wordt dat hier de bodem reeds verstoord is. ADC ArcheoProjecten adviseert om het terrein vrij te geven voor de voorgenomen ontwikkeling. Het is echter nooit volledig uit te sluiten dat binnen het onderzochte gebied toch nog archeologische resten voorkomen. Het verdient daarom aanbeveling om de uitvoerder van het grondwerk te wijzen op de plicht archeologische vondsten te melden bij de bevoegde overheid, zoals aangegeven in artikel 5.10 van de Erfgoedwet. Wij wijzen erop dat de bevoegde overheid op basis van dit rapport een selectiebesluit neemt. De mogelijkheid bestaat dat dit selectiebesluit afwijkt van het door ons opgestelde advies