Primjena potenciometrijskih metoda na uređajima uz krevet bolesnika (POCT)

Analitičke metode koje se temelje na mjerenju potencijala nazivaju se potenciometrijske metode. Potenciometrija je metoda u kojoj se mjeri razlika potencijala između elektroda elektrokemijske ćelije uz ravnotežne uvjete. Mjerenje napona ćelije provodi se tako da kroz ćeliju ne teče struja. Razlika potencijala između elektroda ćelije mjeri se pomoću osjetljivih mjernih uređaja potenciometra i voltmetra. Potenciometrijska mjerenja provodimo uz upotrebu dviju elektroda: referentne i indikatorske. Kao referentne elektrode najčešće se koriste kalomel i srebro/srebrov klorid elektroda. Dvije su temeljne vrste indikatorskih elektroda: kovinske elektrode i selektivne (membranske) elektrode. Najpoznatija i najčešće korištena je pH staklena elektroda. Razlikujemo direktno i indirektno potenciometrijsko mjerenje. Direktna potenciometrija iz podataka o potencijalu indikatorske elektrode određuje koncentraciju iona u ispitivanoj otopini. Indirektna potenciometrija određuje koncentraciju i predstavlja samo procjenu aktivnosti ili slobodne molarne koncentracije. Pretrage uz krevet bolesnika (Point-of-care testing, POCT) su medicinsko-biokemijske pretrage izvršene na mjestu gdje se bolesniku pruža skrb. Provode se u jedinicama intenzivne njege, hitnoj službi, operacijskim salama, ambulantama, bolesnikovu domu, kao i u liječničkoj ordinaciji, tj. izvan središnjeg laboratorija. Tri osnovna oblika uređaja za POCT su: sustavi bez instrumenata (jednokratni), ručni analizatori i stolni analizatori. U analitičkim uređajima za POCT ion selektivne elektrode su najupotrebljivanije elektrode. U POCT uređajima se mogu koristiti i biosenzori koji predstavljaju mjerni uređaji na bazi specifičnog katalitičkog djelovanja enzima za selektivno određivanje koncentracije određene molekulske vrste. Na POCT uređajima mogu se određivati: glukoza, acidobazni status, kompletna krvna slika, hemoglobin, hematokrit, protrombinsko vrijeme, troponin T, CRP, elektroliti i dr