Dziedzictwo kultury jako problem społeczny, naukowy i dydaktyczny

"Wraz z podpisaniem w 1999 roku Deklaracji bolońskiej, która miała na celu stworzenie Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego, Polska przystąpiła do realizacji wynikających z niej zobowiązań2. Rozpoczęto od wdrożenia ECTS (European Credit Transfer System, pol. Europejski System Transferu Punktów). Dzięki temu możliwe stało się określenie znormalizowanego nakładu pracy studentów za pomocą punktów kredytowych3. Kolejnym etapem było wprowadzenie dwustopniowych studiów wyższych: licencjackich – pierwszego stopnia (co najmniej 6 semestrów) i magisterskich – drugiego stopnia (4 semestry) oraz czteroletnich doktoranckich jako studiów trzeciego stopnia. Rocznik rozpoczynający naukę jesienią 2007 roku był pierwszym, który podjął w Uniwersytecie Śląskim kulturoznawcze studia licencjackie. Od tego czasu Zakład Teorii i Historii Kultury prowadził specjalizację promotor dziedzictwa kulturowego4. Pierwsze prace licencjackie podejmujące problem dziedzictwa kultury powstały w 2010 roku, do końca 2014 roku prace dyplomowe z tego zakresu obroniły 64 osoby. W dyskusjach poprzedzających opracowanie nowych siatek wielokrotnie rozważano problem „uzawodowienia” studiów licencjackich – według obowiązujących wówczas regulacji miały mieć one charakter bardziej „praktyczny” i pod tym kątem przygotowywany był ich program5. Ostatecznie jednak, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 2 listopada 2011 r. w sprawie Krajowych Ram Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego (Dz.U. 2011, nr 253, poz. 1520), w którym wyróżniono profile: ogólnoakademicki i praktyczny, problem uzawodowienia przestał być priorytetem, ponieważ studia kulturoznawcze przyjęły profil ogólnoakademicki. W roku 2011/2012 zmodyfikowane zostały plany studiów (zgodnie z wprowadzonymi przywołanym Rozporządzeniem efektami kształcenia) i kolejne roczniki kulturoznawstwa (począwszy od tego, który rozpoczynał naukę w roku akademickim 2012/2013) realizują siatkę z jedną wspólną specjalnością: przestrzenie kultury, w ramach której Zakład Teorii i Historii Kultury odpowiada za realizację przedmiotów poświęconych dziedzictwu kulturowemu." (fragm.