An Ethnologist on the Playground

Playgrounds, places in the public sphere adapter for children`s play are the specific kind of cultural sphere determining and re leasing the definite behaviour of various groups. The analysis of playgrounds’ facilities, the rulet for design, marking off a place for playgrounds, the opinion on the attractiveness and safety of playgrounds allow the author for reflection on the roles and place of playgroundsin the contemporary culture. Numerous reports from the local Press in the vicinity of Cieszyn Silesia as well as an inventory of playground equipment and surveys conducted among children and baby-sitters Rusing those places Server the author for the research material. The observation among adults koncern, among Rother things, their unfamiliarity with the names for the playground`s equipement (apart from a traditional swing, a sandpit and a sidle), the reasons for the choice of a particular playground (distance, the separation from Rother places, and even Rother baby-sitters met on a playground). The talks with children helpem to describe import ant for the children criteria chich decided on the attractiveness of a playground: the facilities that a playground offers, dama ges caused by vandals, the possibile conflicts with local inhabitants who are disturbed by playing children or a contact with pe ople from under class.Dla większości mieszkańców współczesnych miast istnienie placów zabaw jest czymś zupełnie oczywistym. Plac zabaw to wydzielony i często ogrodzony teren wyposażony w urządzenia zabawowe oraz ławki dla opiekunów. Funkcją takich miejsc – jak wskazuje na to ich nazwa – jest umożliwianie dzieciom zabawy. W niniejszym artykule staram się zachęcić Czytelnika, aby spojrzał na plac zabaw z nieco innej perspektywy. Miejskie place zabaw można rozpatrywać jako szczególny rodzaj przestrzeni kulturowej warunkującej i wyzwalającej specyficzne zachowania różnych grup użytkowników. Zakładając ujęcie zagadnienia z perspektywy etnologicznej na wstępie uzasadniam, dlaczego plac zabaw można analizować jako przykład formalnej miejskiej przestrzeni ludycznej, jak również dzielę się uwagami na temat literatury im poświeconej. Druga część artykułu ma postać sprawozdania z etnologicznych badań terenowych, którymi objęłam kilka wybranych placów zabaw Cieszyna i Czeskiego Cieszyna w latach 2004-2006. W tym fragmencie przybliżam metodologię przeprowadzonych badań, dzielę się uwagami na temat przynoszących najlepsze rezultaty sposobów ich badania, a na koniec oddaję głos ich użytkownikom, czyli dzieciom oraz towarzyszącym im dorosłym.Beltzig G., Księga placów zabaw, Wrocław, 2001; Kantor R., Poważnie i na niby. Szkice o zabawach i zabawkach, Mac Edukacja, Kielce 2003; Lipoński W., Encyklopedia sportów świata, Poznań 2002. Piasecki E., Zabawy i gry ruchowe dzieci i młodzieży. Ze źródeł dziejowych i ludoznawczych, przeważnie rodzimych i z tradycji ustnej, wyd. III poprawione i rozszerzone, Lwów – Warszawa 1922. Jak zbudować bezpieczny plac zabaw? I Ogólnopolskie Seminarium „Place Zabaw”, Warszawski Oddział Towarzystwa Placów Zabaw, Warszawa 2000. Place zabaw – plusy i minusy, V Ogólnopolskie Seminarium: „Podwórka 2000”, Suplement, Wrocław 2000