W niniejszym artykule chciałbym przede wszystkim skoncentrować się na najszerzej rozumianych społecznych funkcjach eseistyki i publicystyki oraz edytorskich tudzież wybranych translatorskich przedsięwzięciach Pawła Hertza. Pragnę przy tym podkreślić przejawiającą się na wszystkich polach działań autora postawę kustosza literackich zasobów narodowej kultury, a zwłaszcza jej przeszłości, głównie XIX-wiecznej. Jego publikacje są przykładem konsekwentnego przywracania rangi takim pojęciom, jak: „wspólnota narodowa” i „wspólnota kulturowa”, „pamięć historyczna”, „pamięć historycznoliteracka” itp. W kilka już lat po śmierci tego zasłużonego autora i współautora wielu nieprzecenionych dzieł oraz inicjatyw literackich przyszedł najwyższy czas, b...