Folk music in the XX-th century Polish music (in selected works)

Wydział Historyczny: Katedra MuzykologiiRozprawa poświęcona jest zagadnieniom oddziaływania folkloru muzycznego na dzieła XX-wiecznych kompozytorów polskich. Różnorodne kryteria skłaniające twórców do czerpania inspiracji z wzorów ludowych (motywacje, bodźce i preferencje o charakterze estetycznym, społeczno-politycznym, kryteria czysto muzyczne, a także względy zarobkowe) skłoniły autorkę do prześledzenia, zgodnie z koncepcją R. Ingardena, kontekstów wybranych dzieł muzycznych, sposobów funkcjonowania w nich wzorów ludowych oraz znaczenia folklorystycznych utworów dla polskiej kultury muzycznej. Analizom poddane zostały wybrane utwory inspirowane muzyką ludową regionów, do których twórcy sięgali najczęściej (Mazowsze, Podhale, Puszcza Zielona) oraz wartość wykorzystanych zbiorów etnomuzykologicznych. Zakres czasowy pracy wyznaczają Wariacje op. 10 K. Szymanowskiego (1904) oraz cykl pieśni kurpiowskich H.M. Góreckiego (1999). Przedstawione utwory: K. Szymanowskiego, R. Maciejewskiego, S. Wiechowicza, A. Panufnika, W. Lutosławskiego, G. Bacewicz, W. Kilara i H.M. Góreckiego ukazały szczególną właściwość folkloru muzycznego działającego jako ożywczy impuls, materiał o znaczeniu formotwórczym, jednocześnie nie ograniczający wyobraźni twórczej, a analiza kompozytorskich komentarzy - inspirujące oddziaływanie idei folkloryzmu wypracowanej w latach 20. XX wieku przez K. Szymanowskiego.This dissertation is devoted to the problems of the influence of folk music in the works of twentieth-century Polish composers. Various criteria persuading artists to draw inspiration from folk patterns (aesthetic, socio-political motivation, stimuli and preferences, musical criteria, as well as a commercial considerations) led the author to search, according to the idea of the musical work by R. Ingarden, contexts of selected musical works, ways of functioning folk patterns in professional musical pieces and the importance of works inspired by folk music for the Polish musical culture. Author interpreted selected pieces inspired by folk music of the most often used regions (Mazovia, Podhale, Green Forest) and examined chosen by composers ethnomusicological collections. Time frame of this dissertation determine the Variations op. 10 by Szymanowski (1904) and Kurpie songs by Górecki (1999). Selected works by K. Szymanowski, R. Maciejewski, S. Wiechowicz, A. Panufnik, W. Lutosławski, G. Bacewicz, W. Kilar and H.M. Górecki reveal the special feature of musical folklore acting as an invigorating impulse, the basic material for the new work, not limiting the creative imagination, and analysis of composers’ statesments - inspiring impact the idea of folk music by K. Szymanowski