Dokąd zmierzają międzynarodowe badania porównawcze szkolnictwa wyższego? (CPP RPS 29/2012)

Instytucja uniwersytetu staje się dzisiaj kluczem do powodzenia gospodarek i społeczeństw opartych na wiedzy, jedną z centralnych instytucji świata, którego bogactwo bierze się coraz częściej z produkcji, przetwarzania, transmisji i stosowania wiedzy. Ostatnich czterdzieści lat to pasmo bezprecedensowych sukcesów uniwersytetów w świecie zachodnim: jeszcze nigdy w historii tej instytucji tak wiele nie zależało od sposobów jej funkcjonowania, zarządzania i finansowania. Nigdy w jej historii państwa i jednostki nie inwestowały tak wiele w jej działanie, nigdy nie miała ona tylu studentów i profesorów, nie współpracowała tak blisko z rządami krajowymi i władzami regionalnymi, nie była tak zinternacjonalizowana w badaniach naukowych, kształceniu i trzeciej misji. Jednak niekwestionowany sukces tej instytucji społecznej oznacza zarazem rosnącą konieczność poddawania jej coraz bardziej zaawansowanym badaniom. Coraz ważniejsze stają się jej (wielkie) sukcesy i (drobne) niepowodzenia. Uniwersytet, po raz kolejny w swojej historii, staje się instytucją globalną, coraz bardziej podobną do siebie w różnych częściach świata, przede wszystkim w krajach najbardziej rozwiniętych. Na poziomie najbardziej ogólnym, czyli na poziomie systemu, następuje instytucjonalna izomorfizacja i homogenizacja, na poziomie niższym – na przykład poziomie krajowym czy regionalnym – procesy homogenizacji i izomorfizacji współistnieją z procesami dywersyfikacji i różnicowania