Humanistic Interpretation and Theoretical Reconstruction of Culture

W artykule autor prezentuje kluczowe aspekty społeczno-regulacyjnej koncepcji kultury Jerzego Kmity w celu opracowania teoretycznego kontekstu "interpretacji humanistycznej". Interpretacja ta stanowi metodę wyjaśniania ludzkiego zachowania uwzględniającą znaczenia kulturowe. Natomiast "kontekst teoretyczny" powstaje w rezultacie licznych czynności badawczych, które autor określa mianem "teoretycznej rekonstrukcji kultury". Rekonstrukcja ta - obejmując m.in. wyjaśnianie funkcjonalne, analizę językową i semantyczną, a nawet rozważania o charakterze epistemologicznym - uzasadnia stosowanie przesłanek interpretacyjnych niezależnie od samego przebiegu interpretacji i tym samym określa warunki intersubiektywnej akceptowalności twierdzeń w dyscyplinach interpretatywnych. Autor pokazuje, iż zastosowanie takiego ujęcia kultury pozwala ograniczyć subiektywność interpretacji w naukach humanistycznych.In this paper the author presents crucial aspects of Jerzy Kmita’s socio-regulatory conception of culture in order to define it as a theoretical background of “humanistic interpretation”. When the latter is to be understood as a method of explanation of human behavior with regard to its cultural meaning, the theoretical background is provided by variety of research activities which the author defines as “theoretical reconstruction of culture”. They consist in e.g. socio-functional explanation, linguistic and semantic analysis, or even in epistemological considerations, and guarantee theoretically independent justification of the interpretive hypotheses applied in the course of “humanistic interpretation”. Such “reconstruction” specifi es further conditions of intersubjective acceptability of the statements within the discourse of humanities and therefore it also limits the subjective and individual character of the attribution of cultural beliefs to the members of a certain cultural community