Metodologiczny status koncepcji totalitaryzmu a modelowanie dynamiki systemu komunistycznego

Celem artykułu jest analiza użyteczności konceptu totalitaryzmu w badaniach nad systemami komunistycznymi (w szczególności w Polsce). Przedstawiam podstawowe tezy syndromu totalitarnego Friedricha/Brzezińskiego oraz rekonstruuję dyskusję na temat zastosowania tej kategorii w polskiej historiogragii (rozdział trzeci). W rozdziale czwartym artykułu przedstawiam najważniejsze krytyki konceptu totalitaryzmu oraz analizuję strategię jego obrony (A. Siegel, M. Thompson), która jest uzależniona od interpretacji metodologicznego statusu syndromu totalitarnego.The aim of the article is to consider the usefulness of the concept of totalitarianism in explanation of dynamics of the communist system. For this purpose, in the second chapter. I will present Friedrich/Brzezinski’s classic concept of totalitarian syndrome, in the third one – a discussion on the use of this concept in research on the contemporary history of Poland, in the fourth one – the most important critique of the concept of totalitarianism and the strategy of its defense (chapter fifth). The paper is ended by final conclusions