International and European concepts of balanced development

The aim of the article is to present the principles of international society in the field of shaping the environment and regulations in the area of environmental protection. The article describes in outline the principles of a well-balanced development which has become the fundamentals of the actions aimed at complex solution to the problems of environmental protection. In these conceptions broadening the meaning of the environment and putting it in a wider context of actions can be observed. Therefore, the main idea of a well-balanced development is harmonizing such elements as the environment, the economy and society. The process of harmonizing involves the resources connected with those elements. The necessity to protect the environment for present and future generations has become a challenge. Along with the progress of a well-balanced development concept and at the same time the awareness of the threats to the environment ,the subject matter was introduced to next spheres of life. Present trends in this field are heading for creating complex solutions on local, national, regional and global level. Any changes in legal regulations concerning environmental protection law on various levels result from an accepted conception of indivisible environment. A vital role plays here also the awareness of occurring transgenic damages and the desire to create different dimensions in national security. The main aim is to protect natural resources in international system of public goods. Natural resources are becoming an important element of an environmental sector within the framework of a well-balanced development, with coexistence and interplay of different capitals – economic, social or human.Celem artykułu jest przedstawienie pryncypiów społeczności międzynarodowej w zakresie kształtowania środowiska i regulacji w dziedzinie ochrony środowiska. W ogólnym zarysie przedstawiono zasady zrównoważonego rozwoju, które stały się podstawą dla działań zmierzających do całościowego rozwiązywania problemów ochrony środowiska. W koncepcjach tych widoczny jest kierunek zmierzający do rozszerzenia znaczenia pojęcia samego środowiska, jaki ujmowanie go w szerszym kontekście działań. Stąd główną ideą zrównoważonego rozwoju jest harmonizacja, takich elementów, jak – środowisko, gospodarka i społeczeństwo. Harmonizacja dotyczy zasobów, jakie związane są z tymi elementami. Wyzwaniem dla społeczności międzynarodowej stała się konieczność zabezpieczenia środowiska zarówno dla obecnych pokoleń, jak i dla przyszłych (realizacja zasady sprawiedliwości międzypokoleniowej). Wraz z rozwojem koncepcji zrównoważonego rozwoju – a tym samym i świadomości w zakresie zagrożeń dla środowiska – problematykę tą wprowadzano do kolejnych sfer życia społecznego. Obecne trendy w tym zakresie zmierzają do tworzenia kompleksowych rozwiązań na szczeblach: lokalnym, krajowym, regionalnym i globalnym. Działania w zakresie regulacji prawnych w dziedzinie prawa ochrony środowiska na różnych płaszczyznach wynikają z przyjętej koncepcji niepodzielności środowiska. Duże znaczenie ma tutaj, także świadomość występowania transgranicznych szkód i chęć budowania innych wymiarów bezpieczeństwa międzynarodowego. Głównym zagadnieniem staje się zabezpieczenie dóbr naturalnych w międzynarodowym systemie dóbr publicznych. Dobra naturalne stają się eksponowanym elementem segmentu środowiskowego w ramach zrównoważonego rozwoju, przy współistnieniu i wzajemnym oddziaływaniu innych kapitałów – gospodarczego, społecznego, czy ludzkiego. Problematykę tą podejmują, takie dokumenty, jak raporty Klubu Rzymskiego (Raporty m.in.: Granice Wzrostu – 1972, Ludzkość w punkcie zwrotnym – 1974, Szlaki do przyszłości – 1980), Deklaracja zasad prawa międzynarodowego (1970), Deklaracja Sztokholmska (1972), Akt Końcowy Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (1975), Deklaracja z Rio de Janeiro (1992), Deklaracja Milenijną (2000), Deklaracja z Johannesburga (2002) . W przypadku Unii Europejskiej należy wspomnieć o Strategii Lizbońskiej i Goeteborskiej, jak i programach odnoszących się do poszczególnych sfer życia człowieka (gospodarka, środowisko, energetyka, zdrowie, itd.)