KOŞULLARLA ŞEKİLLENMEK

Uluslararası Bakalorya Diploma Programı A1 dersi kapsamında uzun tez olarak yazılan bu ödevde, Haldun Taner’in Onikiye Bir Var ve Kızıl Saçlı Amazon adlı yapıtlarında birey toplum ilişkilerinin değerlendirilmesi karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Yapıtlardaki birey toplum ilişkileri, odak figürlerin farklı toplumlarda benzer olaylara karşı olan tepkileri üzerinden, bireyin dış ve iç dünyasının etkileri göz önünde bulundurularak benzerlik ve farklılıklarıyla ele alınmıştır. Onikiye Bir Var yapıtındaki odak figür refah düzeyi yüksek, eğitimli bir hayat sürmenin etkisi ile kişisel olarak gelişmiştir. Sürekli içinde çalışmakta olduğunu düşündüğü saatin ani kaybı sonucunda değişken bir duygu durumu içinde bulunmuştur. Birinci tekil şahıs ağzından, geriye dönüşler ve iç monologlar ile işlenen bireyin dış ve iç dünyası, bireyin kendine ve içinde bulunduğu topluma bağını arttırmıştır. Kızıl Saçlı Amazon yapıtındaki odak figür alt ekonomik seviyede bir hayat yaşamakta ve bu nedenle hayatından yakınmaktadır. Umudu kendinde değil çevrede arayan odak figür zengin görünümlü bir kadına ilk görüşte vurulup hayaller kurmaya başlar ve kadının zengin olmadığını öğrenmesi ile hayalleri yıkılır. Üçüncü tekil kişi ağzından anlatılan yapıtta, bireyin duygu durumu iç monologlar ve diyaloglar kullanımı ile gerçekleşmiştir. Bireyin içinde bulunduğu toplum, onun aşık olmasına neden olmuştur. Çalışma sonunda, Onikiye Bir Var ve Kızıl Saçlı Amazon adlı yapıtların incelenmesi sonucu farklı iki ekonomik durumda ve uzamda yaşayan, farklı iç dünyalara sahip iki bireyin, bu etmenler nedeniyle toplum ilişkileri aynı şekilde şekillenmiştir. Ekonomik durum, uzam ve bireyin iç dünyası bir yapıtta odak figürü kendisi hakkında bilinçlendirirken, diğer yapıtta bireyi hayal kurmaya ve maddiyat odaklı yaşamaya yönlendirmiştir. Bireyler üzerindeki etkiler farklı olsa dahi iki bireyin de toplumdaki temel sorunları ile olan bağının arttığı gözlemlenmiştir. Bu çalışmadan hareketle, Haldun Taner öykülerinde, farklı iki bireyin farklı etmenler ile etkileşimi sonucu benzer toplumsal ilişkilere sahip olduğu savunulabilir