Zamanın Akışındaki Duygu: Ahmet Muhip Dıranas

Bu tezde Ahmet Muhip Dıranas’ın şiirlerinde zamanın bireyin ruh halinin değişiminde nasıl bir etkiye sahip olduğu ve değişik ruh hallerinde zaman algısının nasıl farklılaştığı araştırılmıştır. Şiirlerde bireyin duygulanımları ve ruh hali devamlı bir devinim içinde olduğu ve bu devinim şiirin diline de yansıdığı için bu konu seçilmiştir. Şiirlerin çözümlenmesinde mevsimler ve gece-gündüz gibi zamansal ögeler ve şiir dilindeki eylemlere hakim zaman kipleri üzerinde metin merkezli çözümlemeler yapılmıştır. Şiir kişisinin ruh halleri ve duygu durumlarının zaman algısıyla nasıl bir parallellik içinde olduğu üzerinde durulmuştur. Kişinin duymuş olduğu heves, özlem, pişmanlık ve üzüntü gibi duyguların tümü, doğadaki imgeler ve zamansal ögelerin kullanımıyla şiire aktarılmıştır. Şiir kişisinin duyguları, “Şimdiki Zaman” “Geçmişe Dönük Zaman” ve “Geniş Zaman” bağlamında incelenmiş ve her başlığın altında farklı bir duygusal devinim olduğu ve zamansal ifadelerin bu başlıklar altında farklı çağrışımlar oluşturduğu gözlenmiştir. Öncelikle yaşanılması istenen duygulara karşı bir heves, daha sonra yaşanılamayan duygulara karşı bir özlem, pişmanlık ve yorgunluk, en sonda da bütün bu sürecin kabullenilmesi ve ebedi kalma isteğinin hakim olduğu görülmüştür. Süreç içinde şair duyulan duygular ne denli olumlu veya olumsuz olursa olsun, onların estetik bir biçimde dışavurumunu amaçlamıştır