Bureauonderzoek Hoofdstraat 92-94 te Apeldoorn, gemeente Apeldoorn (Gld). Laagland Archeologie Rapport 32: Laagland Archeologie Rapport 32

Laagland Archeologie heeft in november 2016 een bureauonderzoek uitgevoerd ten behoeve van de sloop en nieuwbouw op de percelen van de panden aan de Hoofdstraat 92 en 94 te Apeldoorn. Het onderzoek dient plaats te vinden ten behoeve van de aanvraag van een omgevingsvergunning. Gezien de ligging van het plangebied in een zone met vastgestelde archeologische waarden dient er rekening gehouden te worden met aantasting van aanwezige archeologische sporen en resten. Het onderhavige bureauonderzoek dient in beeld te brengen of en in welke mate er archeologische resten aanwezig zijn (archeologisch en bouwhistorisch) en op basis daarvan een concreet verwachtingsmodel te formuleren. Naar aanleiding hiervan is een advies voor vervolgonderzoek geformuleerd. Conclusie Op basis van het verwachtingsmodel kan geconcludeerd worden dat er binnen het plangebied een boerderij bestond die waarschijnlijk al in de 18e eeuw bestond en die in het begin van de 19e eeuw dienst deed als weeshuis. In 1842 is deze boerderij afgebroken en is er ter plaatse een nieuw weeshuis gebouwd. In de tweede helft van de 19e eeuw, na 1866 en voor het begin van de 20e eeuw is dit ook afgebroken en zijn er nadien twee winkelhuizen (nummers Hoofdstraat 92 en 94) gebouwd. Door de bouw van deze panden en de veelvuldige verbouwingen nadien zullen de resten van de beide weeshuizen sterk zijn verstoord. Ruw geschat zal er in ieder geval meer dan 50% van het tweede weeshuis zijn verdwenen. Waarschijnlijk zijn er op het achterste deel van het plangebied nog wel grotendeels intacte water- en beerputten aanwezig. Advies Ondanks het gegeven dat er aanzienlijke bodemverstoringen hebben plaatsgevonden adviseren wij om toch een archeologische begeleiding te laten uitvoeren bij het slopen van de ondergrondse bouwresten (funderingen) van de nu bestaande twee panden en bij de aanleg van de bouwput. Van de funderingen van het tweede weeshuis zullen de resten vanwege de vermoedelijke sterke verstoringen ervan weinig archeologische waarde hebben maar met name de mogelijk aanwezige vullingen van beerputten kunnen waardevolle resten bevatten die meer inzicht geven over de materiële cultuur van een vroeg 19e eeuws weeshuis en de levensstandaard van de bewoners. De archeologische begeleiding zal zich daarop moeten richten. Beide panden hebben geen monumentstatus maar zijn wel als karakteristiek aangeduid. Voor de realisatie van het plan is het niet mogelijk om delen van de oorspronkelijke panden te behouden. Van de voorgevel zullen bouwfragmenten worden gebruikt voor de nieuwe gevel. Het betreft een beeldbepalende gevel met een karakteristieke vormen uit het begin van de 20e eeuw. Een daadwerkelijke waardestelling dient echter na beraad en eventueel aanvullend onderzoek in het kader van de welstand te worden vastgesteld