Beloop van rouw-gerelateerde klachten na vliegramp MH17

IntroductieOp 17 juli 2014 werd vlucht MH17 van Amsterdam naar Kuala Lumpur uit de lucht geschoten boven Oekraïne. Alle 298 inzittenden, waaronder 193 Nederlanders, werden gedood. Het verlies van een dierbare onder potentieel traumatische omstandigheden verhoogt het risico op het ontwikkelen van langdurige psychische klachten, zoals langdurige rouw-, depressie en posttraumatische stressklachten. In een vragenlijststudie onder 167 MH17-nabestaanden circa een jaar na de ramp is onderzocht in hoeverre subgroepen te onderscheiden zijn op basis van deze drie klachtengebieden (Lenferink, de Keijser, Smid, Djelantik, & Boelen, 2017). Met een latente klasse analyse werden drie subgroepen gedetecteerd: een veerkrachtige groep met een relatief laag klachtenniveau (20%), een groep met voornamelijk hoge rouwklachten (42%) en een groep met comorbide klachten (38%).Materiaal en methodesOm inzicht te krijgen in hoe dergelijke klachten verlopen over tijd hebben de MH17-nabestaanden 22, 31 en 42 maanden na het verlies opnieuw vragenlijsten ingevuld. Met behulp van “latent class growth modelling” is onderzocht in hoeverre verschillende subgroepen/trajecten te onderscheiden zijn op basis van de ernst van rouw-, depressie en posttraumatische stressklachten (Lenferink, Nickerson, de Keijser, Smid, & Boelen, in voorbereiding).ResultatenIn overeenstemming met eerder onderzoek naar het beloop van depressie klachten na een natuurlijk overlijden van een dierbare (bijvoorbeeld door ziekte; Galatzer-Levy & Bonanno, 2012) werden drie groepen gedetecteerd: chronische verhoogde depressieklachten die toenamen over tijd (6%), verhoogde depressieklachten die afnemen over tijd (8%) en stabiele relatief lage depressieklachten (86%). Anders dan in eerdere studies die zich uitsluitend richtten op depressie, onderzochten wij ook in hoeverre dergelijke subgroepen te onderscheiden zijn voor het beloop van langdurige rouw- en posttraumatische stressklachten. De PTSS-trajecten kwamen sterk overeen met de resultaten van depressie. Het beloop van rouwklachten bleek echter het beste omschreven te worden door twee in plaats van drie trajecten: een groep waarbij milde rouwklachten over tijd afnamen (82%) en een groep waarbij hoge rouwklachten toenamen over tijd (18%).ConclusieDe bevindingen uit deze twee MH17-studies tonen aan dat niet alleen rouwklachten te onderscheiden zijn van depressie en posttraumatische stressklachten circa 1 jaar na een potentieel traumatisch verlies van een dierbare, maar dat ook het beloop van rouwklachten onderscheidend is van depressie en posttraumatische stressklachten