Startenhuizen, Wilkemaheerd 11, Gemeente Eemsmond (Gr.). Archeologische Begeleiding, conform protocol Opgraven.: Steekproefrapport 2016-06/11

De Steekproef bv heeft in juli 2016 een archeologische begeleiding conform protocol opgraven uitgevoerd aan de Wilkemaweg 11, te Startenhuizen (gemeente Eemsmond, provincie Groningen; Figuur 1). De aanleiding voor het archeologisch onderzoek was de voorgenomen sloop en nieuwbouw. De huidige bebouwing, de Wilkemaheerd, zal gesloopt worden en ter vervanging zal een nieuwe woning met schuur worden gebouwd. De nieuwbouw wordt kleiner in oppervlak dan de bestaande bouw en bevindt zich ter plaatse van de grote schuur (zie Figuur 1). Binnen het plangebied kunnen archeologische resten worden verwacht die gerelateerd zijn aan de bewoning van de wierde en de historische boerderijplaats in de (late) middeleeuwen en nieuwe tijd. Het onderzoek bestond uit het begeleiden van de sloop van de oude funderingen en het uitgraven van de sleuven voor de nieuwe fundering. Tijdens het onderzoek bleek dat de bodem ter plaatse van put 1 (locatie van de kleine schuur) sterk verstoord was. Er waren zeer veel recente funderingsresten, een betonplaat en een smeerkelder aanwezig. Op een tweetal locaties zijn verstoorde resten van een wierdepakket waargenomen. In put 2 (locatie van de grote schuur) is de bodem tijdens de ontgraving van de oude funderingen eveneens grotendeels verstoord. Op een aantal locaties is een wierdelaagje aangetroffen. In put 3 (locatie van het woonhuis) is de bodem eveneens grotendeels verstoord. Aan de noord- en westkant van put 3 bestonden de huisfunderingen uit losliggende (hergebruikte) kloostermoppen. Aan de zuid- en oostkant bestonden de funderingen uit recente, hardgebakken bakstenen. Aan de noordzijde van put 3, ter plaatse van de voormalige kelder, is een vloertje aangetroffen bestaande uit halve kloostermoppen met daarbovenop groengeglazuurde plavuizen. Aan de zuidoostzijde van werkput 3 zijn twee dunne wierdelagen waargenomen. Tijdens de ontgraving van de nieuwe funderingssleuven zijn enkele archeologische sporen en een intacte bodem ontdekt. De sporen bestonden uit twee laatmiddeleeuwse waterputten (waarvan één met plaggenwand), een wierdeophogingslaag en twee verkleuringen. Het vondstmateriaal bestaat voor het overgrote merendeel uit kogelpotaardewerk (52 stuks). Verder zijn onder meer fragmenten roodbakkend aardewerk, een fragment steengoed (mogelijk afkomstig uit Frechen), een fragment handgevormd romeins aardewerk, acht stuks bouwkeramiek (zeven bakstenen en een plavuis) en twee maalsteenfragmenten aangetroffen. Het kogelpotaardewerk dateert uit de late middeleeuwen, het steengoed, het roodbakkend aardewerk en het bouwkeramiek uit de late middeleeuwen tot nieuwe tijd. Geadviseerd wordt om voorafgaand aan en/of tijdens toekomstige graafwerkzaamheden in en rondom het plangebied opnieuw archeologisch onderzoek uit te laten voeren. De adviseur van de gemeente Eemsmond heeft dit advies overgenomen