GÜMRÜK BİRLİĞİNİN DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLARA ETKİSİ: AVRUPA BİRLİĞİ’NİN YENİ ÜYELER VE TÜRKİYE ÜZERİNE BİR PANEL VERİ ANALİZİ

Bölgesel ekonomik entegrasyonun en yaygın şekillerinden olan gümrük birliklerinin, üye ülkelerde ortaya çıkardığı uzun vadeli dinamik etkilerden biri yabancı yatırımları teşvik etkisidir. Bu çalışmada, gümrük birliğinin doğrudan yabancı yatırımlar üzerindeki etkisi, AB’ye 2004 ve 2007 yıllarında üye olan ülkeler ve AB’ye henüz üye olmayan ancak 1995’de Birlik ile gümrük birliği anlaşmasını yürürlüğe koyan Türkiye örneğinde ampirik olarak ortaya konulmuştur. 1993-2007 döneminde gümrük birliği için kukla değişken kullanılarak oluşturulan model, sabit etkiler panel veri tahmin yöntemiyle tahmin edilmiştir. DYY’yi etkileyen diğer faktörlerden pazar büyüklüğünün göstergesi GSYİH, ihracat ve ekonomik istikrarsızlık değişkenlerinin de yer aldığı modelin tahmini sonucunda, gümrük birliğinin söz konusu ülkelere DYY girişi üzerinde olumlu etkiye sahip olduğu ortaya çıkmıştır. Türkiye açısından, geçmişte büyük ölçüde yapısal nedenlerle potansiyelinin altında DYY alan Türkiye’ye, Avrupa Birliği’ne giriş sürecinde yapılacak reformlar ve muhtemel üyelikle birlikte DYY girişlerinde bir canlanmanın olması beklenebili