Beşeri Sermayeyi İçselleştiren Büyüme Modellerinde Kamu Eğitim Harcamalarının Rolü: Panel Eşbütünleşim Analizi

Günümüzde daha büyük coğrafi sınır, daha büyük nüfus gibi faktörler, hâkimiyetin tek belirleyicileri değildir. Bir ülkenin gücü, o ülkedeki vatandaşların sahip olduğu bilgi ve yeteneğe, beşeri sermayenin niteliğine ve eğitimli nüfusa da bağlıdır. Bu bağlamda kamu tarafından eğitime yapılacak yatırımlar uzun dönemde ülkenin büyüme dinamiklerine olumlu katkılarda bulunacağı için en verimli harcamalardır. Çalışmada beşeri sermayeye, kamu eğitim harcamalarına ve içsel büyüme teorilerine ilişkin literatür tartışmasına yer verildikten sonra tarafımızdan hesaplanan sosyal yatırım endeksi kullanılarak panel eşbütünleşim analizi denemesi yapılmıştır. Kurulan bir üretim fonksiyonu , 23 gelişen piyasa ekonomisi için 1985–2005 dönemi verileri kullanılarak, panel eşbütünleşim tahmin yöntemi ile tahmin edilmiştir.Anahtar Kelimeler: panel koentegrasyon (eşbütünleşim), beşeri sermaye, içsel büyüm, kamu eğitim harcamalar