ŞEHİRLEŞME ÜNİVERSİTE İLİŞKİSİNE BİR ÖRNEK: GAZİMAĞUSA

Urbanization is one of the study fields of human geography and the studies regarding the examination of the causes and effects of urbanization movements and the analysis and interpretation of the geographical view depending on the urbanization movements draw attention. One of the main reasons for this is that the world population has rapidly started to live in the cities. Various factors are influential in the acceleration of urbanization. One of these factors is universities. In this study, the functional change of Gazimağusa which was among the most important port towns and tourism centers of Cyprus before 1974 was tried to be examined. In other words, the aim of this study is to examine the relationship between the urbanization process of Gazimağusa, which has become a university town in recent years, and the Eastern Mediterranean University. The contribution made to the city’s demographical structure and development by the Eastern Mediterranean University, which was established in 1986 and transformed Gazimağusa into a university town, and which has students from many parts of the world, especially from Turkey and some Middle Eastern countries, will be studied. The spatial change was determined by supporting the data obtained through literature review and field study with the statistical documents. The data obtained through field study were transferred to maps and interpreted. The developmental process of the population was examined with the charts formed with using especially the data regarding the population and then the population pyramid was established and annual population growth was calculated. The spatial change was tried to be analyzed by correlating the map which indicated the process of urban development with the development process of the university. In conclusion, it was found out that the establishment of Eastern Mediterranean University affected both the spatial change of Gazimağusa and the life style in the city; that after 1986 the main factor determining the development direction of the city was the university; that it diversified social and economic activities and that the activities directed to satisfy the students’ basic needs, especially accommodation, developed depending on the university.Şehirleşme beşeri coğrafyanın çalışma alanlarından biri olup, şehirleşme hareketlerinin sebep ve sonuçlarının incelenmesi, şehirleşme hareketlerine bağlı olarak coğrafi görünümün anlaşılması ve yorumlanması ile ilgili çalışmalar ilgi çekmektedir. Bunun başlıca sebeplerinden biri dünya nüfusunun hızla şehirlerde yaşamaya başlamasıdır. Şehirleşmenin hız kazanmasında değişik faktörler etkili olmaktadır. Bu faktörlerden biri üniversitelerdir. Bu çalışmada; Kıbrıs’ın 1974 öncesi en önemli liman şehri ve turizm merkezlerinden biri olan Gazimağusa’nın fonksiyonel değişimi incelenmeye çalışılmıştır. Bir başka ifade ile bu çalışmanın amacı; son yıllarda üniversite şehri hüviyeti kazanan Gazimağusa’nın şehirleşme süreci ile Doğu Akdeniz Üniversitesinin ilişkisini irdelemektir. 1986 yılında kurulan ve Gazimağusa’ya üniversite şehri kimliği kazandıran, başta Türkiye ve bazı Ortadoğu ülkeleri olmak üzere dünyanın değişik bölgelerinden gelen öğrencilerin öğrenim gördüğü Doğu Akdeniz Üniversitesi’nin, şehrin demografik yapısına ve gelişimine yaptığı katkı araştırılmaktadır. Literatür taraması ve alan çalışması ile elde edilen veriler, istatistik dokümanlarla desteklenerek mekânsal değişim tespit edilmiştir. Alan çalışmasından elde edilen veriler haritalara aktarılmış ve yorumlanmıştır. Özellikle nüfusla ilgili verilerden elde edilen tablolarla nüfusun gelişim süreci incelenmiş, nüfus piramidi oluşturulmuş, yıllık nüfus artışı hesaplanmıştır. Şehirsel gelişim sürecini gösteren harita ile üniversitenin gelişim süreci ilişkilendirilerek mekânsal değişim analiz edilmeye çalışılmıştır. Sonuç olarak, Doğu Akdeniz Üniversitesi\u27nin kurulmasının hem Gazimağusa kentinin mekânsal değişimini, hem de kentteki yaşam tarzını etkilediği, 1986 yılından sonra şehrin gelişim yönünü belirleyen önemli faktörün üniversite olduğu, sosyal ve ekonomik faaliyetleri çeşitlendirdiği, başta barınma olmak üzere öğrencilerin temel ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik faaliyetlerin üniversite ile ilişkili olarak geliştiği tespit edilmiştir