21. YÜZYIL RUSYA DIŞ POLİTİKA DOKTRİNLERİ’NDE GÜNEY KAFKASYA VE ORTA ASYA DEĞERLENDİRMESİ

Uncertainties in the political, economic and social spheres of the new independent Russian society in the 1990s were replaced with the consensus in the Kremlin’s foreign policy strategies in international system since the beginning of 2000s. Russian foreign policy toward to its so-called Near Abroad geographies in the post-Soviet South Caucasus and Central Asian regions since the Vladimir Putin’s presidency period became more realistic compared to its predecessors. Russian foreign policy doctrines in the last ten years define clearly borders * Doktora Öğrencisi ve Araştırma Görevlisi, Münster Westphalian Wilhelms Üniversitesi, Siyasi Bilimler Enstitüsü Uluslararası Politika Bölümü, Münster/Almanya; e-mail: elnur@gmx.de1990’lı yılların başlarında politik, ekonomik ve sosyal alanlarda Rusya’da yaşanan belirsizlikler sonrası, 2000’li yıllardan itibaren ülkenin dış politika stratejilerinde oluşan konsensüs Kremlin’e uluslararası sistemde yeni bir boyut kazandırdı. Rusya’nın Yakın Çevresi olarak kabul ettiği Orta Asya ve Güney Kafkasya bölgelerine yönelik politikaları, Vladimir Putin’in cumhurbaşkanlığı dönemi ve sonrasında önceki iktidarla kıyasla daha gerçekçi olmaya başladı. Moskova’nın son dönemlerdeki dış politika doktrinlerinde, eski Sovyet cumhuriyetlerinin Rusya liderliğinde bir entegrasyon projesinde birleşmeleri ve belirtilen coğrafyada kendisi dışında diğer güçlerin faaliyetlerinin kısıtlanmasına yönelik politikaların çizgileri belirtilmektedir. Bağımsızlık sonrası dönemlerde Rusya’da bulunan iktidarların dış politika stratejileri belirtilerek, Kremlin’in bölgeyle ilişkilerinde mevcut olan başlıca sorunlar makalede ele alınmaktadır. Özellikle, Ağustos 2008’de Rusya ve Gürcistan arasında yaşanan savaş sonrası dönemde ve Putin’in Avrasya Birliği projesini önerdiği tarihten itibaren bölge devletleri ile olan ilişkilerinde gerçekleştirdiği politikalar Rusya’nın yeniden Orta Asya ve Güney Kafkasya bölgeleri üzerinde etkisini artırmaktadır. Yeni Büyük Oyun (New Great Game) olarak tanımlanan Orta Asya ve Güney Kafkasya bölgeleri uğrunda jeopolitik savaşın, Rusya’nın tekrar süper güç olmasını belirleyecek nitelikte önemli olduğunu dikkate alarak, Kremlin’in son yıllarda bölge devletlerine karşı neden agresif politika izlediğini anlamak zor değildir