Een medicatiegerelateerde ziekenhuisopname bij een oudere patiënt behandeld met digoxine

Een geneesmiddelgerelateerd probleem („drug-related problem” – DRP) wordt gedefinieerd als een „gebeurtenis of omstandigheid gedurende de geneesmiddelentherapie die werkelijk of mogelijk de gewenste medische uitkomst beïnvloedt”. Een groot aantal DRP’s resulteert effectief in geneesmiddelgerelateerde ziekenhuisopnames („drug-related hospital admission” – DRHA), die op zich ernstige klinische en economische gevolgen veroorzaken. Verschillende studies hebben de frequentie onderzocht en de mogelijke risicofactoren in kaart gebracht die bijdragen tot DRHA’s. De inname van vijf of meer geneesmiddelen (polyfarmacie) verhoogt het risico op geneesmiddeleninteracties en DRHA’s. Ongeveer 70% van de DRHA’s bij ouderen wordt veroorzaakt door potentieel vermijdbare DRP’s. De geneesmiddelenklassen die vaak betrokken zijn bij DRP’s, zijn geneesmiddelen voor het cardiovasculaire stelsel, niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID’s), antibiotica en hypoglykemiërende geneesmiddelen. Bij ouderen neemt het risico op DRP’s nog meer toe door een aantal factoren. Ouderen vertonen vaak multipele chronische aandoeningen (multimorbiditeit) en worden om deze reden behandeld met meerdere geneesmiddelen (polyfarmacie). Leeftijdsgebonden wijzigingen in farmacokinetiek en farmacodynamiek maken ouderen gevoeliger voor bijwerkingen door bv. een langere werkingsduur (bv. benzodiazepinen) en een meer uitgesproken effect van geneesmiddelen (bv. opiaten). Ouderen worden verder dikwijls opgevolgd door meerdere zorgverleners, waardoor het risico op fouten bij de overdracht van thuismedicatie verhoogt. Aan de hand van een casus willen we de aandacht vestigen op het opsporen van mogelijk ongepast voorschrijven bij ouderen en het belang van een regelmatig medicatienazicht onderstrepen