گسترة حجیت خبر واحد در مکتب محقق اردبیلی دوره45 شماره1 سال1392

One of the most highly applicable evidences for inference of legal precepts is the isolated tradition, whose acceptance, rejection, or limitation is highly effective in the consequences of inference. Muḥaqqiq Ardabīlī, as one of the geniuses of Imāmī jurisprudence in tenth/ sixteenth century, with his special attitude toward this source of inference of precepts, has regarded only the validity of the supremely sound tradition as acceptable and has rejected the other validity of traditions in basics of jurisprudence methodology (‘ilm al-uṣūl). This approach has left a great influential impact on his jurisprudence, in such a way that he has given up the legal judgment of sanction in proving the decree of sanction due to the unsoundness of the tradition, and in most cases he has maintained a decree of repugnance due to his scholarly and practical caution arising from his asceticism and piety. Similarly, because of this same opinion, he has been very cautious in designation of generalities of the Book and the frequently narrated (mutawātir) traditions by means of the isolated tradition and has regarded only the specific and explicit isolated tradition as authorized (ḥujja) for designation of generalities. In this research, we intend to examine the viewpoint of Muḥaqqiq Ardabīlī concerning the isolated tradition and its evidences and analyze its outcome and applications in his jurisprudential school of thought.یکی از پر کاربردترین ادلۀ استنباط احکام شرعی خبر واحد است که قبول یا رد آن و تحدید آن تاثیر به سزایی در نتایج استنباط خواهد گذارد.محقق اردبیلی به عنوان یکی از نوابغ فقه امامیه در قرن دهم هجری، با نگرش خاصی که به این منبع استنباط احکام داشته است، تنها حجیت خبر صحیح اعلایی را قابل قبول و حجیت دیگر اخبار را در علم اصول مردود دانسته است.. این دیدگاه، تاثیر به سزایی در فقه او به جای نهاده است، به گونه‌ای که در اثبات حکم تحریم به دلیل عدم صحت اخبار، دست از فتوای تحریم برداشته و در اکثر موارد به دلیل احتیاط علمی و عملی ایشان که برخاسته از زهد و تقوی وی می‌باشد، قائل به حکم کراهت شده است.نیز به دلیل همین رأی، در تخصیص عمومات کتاب و اخبار متواتر توسط خبر واحد نیز بسیار محتاط بوده و تنها خبر خاص و واحد صریح را برای تخصیص عمومات حجت دانسته است.در این تحقیق برآنیم تا دیدگاه محقق اردبیلی دربارة خبر واحد و ادلة آن را بررسی نموده و نتایج و کاربردهای آن را در مکتب فقهی محقق اردبیلی، مورد تحلیل قرار دهیم