Countercyclical economic policy in overcoming economic fluctuations

Predmet doktorske disertacije pod nazivom „Kontraciklična ekonomska politika u prevazilaženju privrednih fluktuacija“ je teorijska i empirijska analiza kontraciklične makroekonomske politike i njene primene u prevazilaženju cikličnih fluktuacija ekonomske aktivnosti u razvijenim tržišnim ekonomijama s jedne, i u ekonomijama u razvoju i ekonomijama sa nastajućim tržištima, sa druge strane. Tema disertacije je obrađena na celovit način koji je istovremeno uključio i predstavljanje teorijsko – metodološke osnove kontraciklične makroekonomske politike i rezultate empirijskih istraživanja koji ilustruju njenu primenu u razvijenim tržišnim ekonomijama, ekonomijama u razvoju te ekonomijama sa nastajućim tržištima, kao i empirijsko istraživanje o cikličnom karakteru ekonomske politike u Srbiji. Teorijske osnove kontraciklične ekonomske politike obuhvatile su instrumente i mere kontraciklične ekonomske politike i načine i mehanizme njihovog delovanja u prevazilaženju cikličnih privrednih fluktuacija koji su definisani u okviru teorije ekonomske politike. Pored toga, teorijske osnove su obuhvatile i stavove o uzrocima, transmisionim mehanizmima, načinima manifestacije i posledicama ciklične makroekonomske nestabilnosti koji su formulisani u savremenim makroekonomskim teorijama i njihove preporuke za vođenje kontraciklične ekonomske politike. Metodološke osnove kontraciklične politike obuhvatile su predstavljanje metoda statistike i ekonometrije koje se koriste u savremenim istraživanjima poslovnih ciklusa i cikličnoj analizi ekonomske aktivnosti. Nakon predstavljanja teorijsko – metodološke osnove kontraciklične ekonomske politike, disertacija se fokusirala na primenu kontraciklične ekonomske politike u savremenim tržišnim ekonomijama i ekonomijama u razvoju te ekonomijama sa nastajućim tržištima i na rezultate empirijskih istraživanja o karakteristikama poslovnih ciklusa i ekonomske politike u ovim ekonomijama. Rezultati ovih istraživanja prikazani su u disertaciji, pri čemu je izvršena njihova komparativna analiza sa posebnim naglaskom na uspešnost primene i efekte pojedinih mera kontraciklične ekonomske politike u različitim ekonomijama, uz zaključak da se iskustva ekonomija sa nastajućim tržištima u pogledu primene mera kontraciklične ekonomske politike mogu koristiti u procesima formulisanja i implementacije kontraciklične ekonomske politike u Srbiji. U nastavku disertacije predstavljeno je empirijsko istraživanje čiji je cilj bio da se ispita ciklični karakter ekonomske politike u Srbiji u periodu 2001-2011. godine. Istraživanje se sastojalo iz dva dela. U prvom delu istraživanja identifikovane su tačke prekretnice i ciklusi rasta u ekonomskoj aktivnosti Srbije u periodu 2001-2011. i izvršena je ciklična analiza ekonomske aktivnosti. Zatim je izvršeno poređenje sa cikličnim kretanjem ekonomske aktivnosti zemalja Evropske unije (Zone evra) kako bi se ispitalo odakle potiču ekonomske fluktuacije i da li su ciklusi u Srbiji posledica specifičnih okolnosti i događaja u ekonomskom, društvenom i političkom životu Srbije ili su posledica transmisije ciklusa iz inostranstva. Rezultati su pokazali da tačke prekretnice ciklusa Zone evra prethode tačkama prekretnicama srpske privrede i da je ovo prethođenje vrlo kratko, tako da se ekonomske fluktuacije iz zemalja Zone evra prenose na Srbiju vrlo brzo, praktično u okviru istog kvartala.The subject of a doctoral dissertation entitled “Countercyclical economic policy in overcoming economic fluctuations” is a theoretical and empirical analysis of countercyclical macroeconomic policy and its use in overcoming cyclical fluctuations in economic activity in developed economies on the one hand, and developing economies and economies in emerging markets, on the other hand. The dissertation is addressed in a comprehensive manner that involves both the presentation of the theoretical and methodological foundations of countercyclical macroeconomic policies, and the presentation of the results of empirical studies that illustrate the use of the countercyclical economic policy in developed market economies, developing economies and economies in emerging markets, together with the empirical study on cyclical properties of economic policy in Serbia. Theoretical foundations of countercyclical economic policy have encompassed an overview of counter-cyclical economic policy instruments and measures as they are defined in the theory of economic policy and how they affect the economy in overcoming cyclical economic fluctuations. In addition, theoretical foundations have included different opinions of modern macroeconomic theories concerning what causes cyclical fluctuations, how they manifest, what the mechanisms of their propagations are, as well as economic policy suggestions. Methodological foundations have included the presentation of statistical and econometric methods used in contemporary studies of business cycles and in the cyclical analysis. After presenting the theoretical and methodological foundations of countercyclical economic policies, dissertation focuses on the use of counter-cyclical economic policy in developed economies, developing economies and economies in emerging markets and on the results of empirical researches on cyclical features of business cycles and economic policy in these economies. The results of these researches are presented and have been analyzed with special emphasis on the efficiency of measures of counter-cyclical economic policy and their effects on different types of economies. The conclusion is that the experience of emerging market economies with respect to the implementation of countercyclical economic policy can be used in the process of formulation and implementation of counter-cyclical economic policy in Serbia. Furthermore, the results of an empirical study whose aim was to examine the cyclical properties of economic policy in Serbia in the period 2001-2011 are also presented. Research consists of two parts. In the first part of the study the turning points and growth cycles in economic activity in Serbia in the period 2001-2011 were identified and the cyclic analysis of economic activity was performed. Then, the cyclical fluctuations in economic activity of the European Union (euro zone) were compared with those in Serbia in order to examine whether the cycles in Serbia are the result of specific circumstances and developments in the economic, social and political environment or the consequence of the transmission cycle from abroad. The empirical study has shown that the turning points in cycles of euro area precede the turning points of the Serbian economy and that this precedence is very short, so that economic fluctuations of the euro zone are transmitted on Serbia very fast, that is, within the same quarter