Determination Of Gross Alpha And Gross Beta Radioactvity Level Of Different Kinds Of Marbles Of Turkey

Tez (Yüksek Lisans) -- İstanbul Teknik Üniversitesi, Enerji Enstitüsü, 2003Thesis (M.Sc.) -- İstanbul Technical University, Energy Institute, 2003Yeraltındaki çeşitli maddelerin içinde değişik oranlarda radyoaktif maddeler bulunmaktadır ve bu maddelerden dolayı yeryüzü bir miktar radyasyona maruz kalmaktadır. Yerkabuğunun oluşumunda doğal olarak bulunan bu radyoizotoplar ve bunların bozunma ürünleri, yayınladıkları ışınlar ite çevresel radyasyonların büyük kısmını oluşturmaktadırlar. İnsan, içinde yaşadığı doğal çevrede bulunan bu kaynaklardan yayınlanan değişik tipteki radyasyonlara her an maruz kalmaktadır. İnsanların bunlardan etkilenmeleri, yaşadıkları bölgeye ve o bölge toprağındaki radyoaktif elementlerin konsantrasyonuna bağlıdır. Bu çalışmada yerkabuğunda yer alan üç kayaç türünden biri olan metamorfık kayaç grubuna giren mermerlerin radyoaktivite seviyesi tayini yapılması amaçlanmıştır. Bunun için Türkiye'nin farklı coğrafi bölgelerine ait 20 farklı mermer numunesi ite çalışılmıştır. Bu mermer numunelerinin toplam alfa ve toplam beta radyoaktivitesi tayini için, uygun iki farklı sayım düzeneği kullanılmış ve kalibrasyon eğrilerinden yararlanılarak radyoaktivite seviyeleri tayin edilmiştir. Deney sonuçları incelendiğinde, toplam alfa radyoaktivite değerlerinin yörelere bağlı olarak farklılıklar göstermesine karşın, toplam beta radyoaktivitelerinin birbirine yakın değerlerde ve bir ortalama değer etrafında olduğu görülmüştür. En yüksek radyoaktivite değerine ise Diyarbakır yöresinde rastlanmıştır. Tayin edilen radyoaktivite değerleri bu konuda bir standart olmamasına karşın, uygun olarak nitelenebilecek seviyede olmaktadır. Böylelikle, Türkiye'nin farklı coğrafi yörelerine ait mermerler için radyoaktivite seviyeleri, toplam affa ve toplam beta ölçümleri ile deneysel olarak bulunarak, rasyonel olarak değerlendirilmiştir.There are various amounts of radioactive substances in the underground and the earth was irradiated by this substances. This radioisotopes are found naturally in the earth and their decay products constitute the natural radiation in the environment. Humans can take various kind of radiation from this source in the earth. In this study, it is planned to determine the radioactivity level for maribtes belonging to metamorphic rock groups in the earth. For this purpose, 20 different kinds of marbles in the various geographic regions of Turkey, are studied. For the determination of gross aipha and gross beta radioactivity levels, two different and appropriate counting systems were applied for the calculation of radioactivity levels using the relevant calibration curves. According to the results of the experiments, while the gross alpha radioactivity change with the regions, the gross beta radioactivity has similar values. The highest values is belong to Diyarbakır region. The radioactivity leveis which are determined by the experiment, are appropriate, but no standard was given for this subject. In this context, the natural radioactivity levels of the marbles from different regions of Turkey are measured and evaluated by the gross alpha and the gross beta radioactivity rationally. Yüksek LisansM.Sc