«Eg kan godt skjøne kvifor denne teksten er vanskeleg å forstå» Ein kvalitativ studie av korleis revisjonen av læreplanen i norsk frå 2013 kjem til uttrykk i ei eksamensoppgåve for 10. trinn våren 2016 og i 13 argumenterande elevtekstar

I 2013 vart læreplanen i norsk Kunnskapsløftet frå 2006 revidert (Utdanningsdirektoratet). Revisjonen førte mellom anna med seg at sjangernemningar, som til dømes artikkel, diskusjonsinnlegg og formelt brev, vart fjerna frå kompetansemåla. I staden inneheld kompetansemåla i den reviderte læreplanen teksttypar; kreative, informative, reflekterande og argumenterande tekstar. Endringa baserer seg på ei funksjonell og kontekstuell skriveopplæring, kor føremål og mottakar er løfta fram som viktig grunnlag for tekstskaping. Føremålet med denne studien er å sjå på korleis intensjonen bak læreplanrevisjonen kjem til uttrykk i eksamensoppgåve A2 frå hovudmålsettet for 10. trinn våren 2016, samt studera korleis intensjonen bak endringane kjem til uttrykk i 13 elevtekstar som svarar på denne oppgåva. Argumenterande tekstar står sentralt i analysane. Dette kvalitative forskingsprosjektet analyserer først Oppgåve A2 med utgangspunkt i Otnes (2014) (2015) & Iversen (Otnes & Iversen, 2016) sine termar for kategorisering av skriveoppgåver. Som verktøy for å analysera elevtekstane har eg kombinert to modellar knytt til argumentasjon. Først har eg gjennomført ein analyse av tekstkomponentar i ein problem-løysing-struktur ut frå Tirkkonen-Condit (1985) sin teori. Vidare har eg gjennomført ein analyse av den grunnleggjande argumentasjonen i teksten med utgangspunkt i Toulmin (2003) sin argumentasjonsmodell. Kombinasjonen av analysemodellar gir to innfallsvinklar til same tekstmateriale, og dermed ulike perspektiv på korleis eleven oppfattar og responderer på oppgåveformuleringa. Studien har konstatert at læreplanrevisjonen kjem til uttrykk i eksamensoppgåva. Prosjektet gir innsyn i korleis ei skriveoppgåve som legg opp til overtydande skrivehandling materialiserer seg i tekstar med argumenterande superstruktur og fleire argumenterande trekk. Samstundes belyser studien at ei informasjonsrik oppgåve med detaljerte instruksar og kontekstinnrammingar er svært styrande for korleis elevar løyser oppgåva. Elevane ser ut til å ta funksjonelle val i høve til oppgåveinstruksen, men noko av utfordringa ligg i at oppgåva gir så spesifikke bestillingar at det ikkje er så mange reelle val att for eleven å ta. Elevane i utvalet får synt lesekompetanse og sjølvstendig kunnskap om lesing og lesestrategiar, men dei får ikkje eit stort rom til å syna at dei er funksjonelle skrivarar med kompetanse i tekstoppbygging og tekststruktur