De Westerbrug te Mensingeweer (gemeente De Marne). Een bureauonderzoek: Salisbury Archeologisch Rapport 161

Het plangebied betreft een bestaande brug die vervangen dient te worden. Onder de bestaande brug bevindt zich een houtconstructie van een eerdere brug. Deze constructie zal door de provincie Groningen worden beschouwd als monument. De nieuwe funderingen van de brug worden geplaatst ter hoogte van de bestaande funderingen. Bij het plaatsen van de nieuwe funderingen bestaat de mogelijkheid dat de houtconstructie verstoord raakt. Op de geomorfologische kaart ligt het plangebied op de rand van een kwelderwal (code: 3K31) aan de rand van de wierde Mensingeweer (code: T). Lithogenetisch bestaat de bodem uit de Formatie van Naaldwijk (laagpakket van Walcheren) op de Formatie van Peelo. Ten zuidoosten van het plangebied ligt AMK-terrein 15198. Het betreft een terrein van hoge archeologische waarde, de kern van Mensingeweer, rondom de oorspronkelijke Middeleeuwse kerk. Op het terrein zijn sporen van bewoning aangetroffen. De kern is te dateren in de Late Middeleeuwen – Nieuwe tijd. Het Mensingeweersterloopdiep is een kanaal in de provincie Groningen gelegen tussen Mensingeweer en het Winsumerdiep. Het kanaal is omstreeks 1660 gegraven om een scheepvaartverbinding te maken tussen het gebied van De Marne en de stad Groningen. In 1664 is een kistdam bij Mensingeweer geplaats. Deze dam lag op de plek waar nu de Westerbrug ligt. In 1860, na de oprichting van het waterschap Hunsingo, is de dam verwijderd en ter plaatse van de dam een brug gebouwd: de Westerbrug. De draagconstructie van de brug bestond uit houten palen. Voor de periode IJzertijd – Late Middeleeuwen heeft het plangebied een hoge verwachting en dient gestreefd te worden naar behoud. Het plangebied ligt ten zuidoosten van een AMK-terrein dat wordt gedateerd in de IJzertijd. Op de beleidsadvieskaart ligt de brug binnen de wierde van Mensingeweer. In 1660 is het kanaal de Mensingeweersterloopdiep gegraven. Het kanaal ter plaatse is nieuw en heeft geen natuurlijke waterloop als voorganger. In Mensingeweer is in deze periode ter plaatse van het kanaal een kistdam geplaatst. Restanten van deze kistdam kunnen in het plangebied verwacht worden. Vervolgens is in 1860 ter plaatse van de kistdam een brug gebouwd. Deze houten palen worden eveneens in het plangebied verwacht. De houtenpalen hebben in Archis of bij de gemeente echter geen monumentale status. Uit het bureauonderzoek is gebleken dat de kans op het aantreffen van archeologische resten hoog is. Er zijn vrijwel zeker archeologische resten aanwezig in het plangebied. Er wordt daarom aanbevolen de werkzaamheden uit te voeren door middel van een opgraving, variant archeologische begeleiding