Oudendijk te Hoornaar, gemeente Giessenlanden: Een Bureauonderzoek en Inventariserend Veldonderzoek in de vorm van een verkennend booronderzoek

ADC ArcheoProjecten heeft in september 2017 een bureauonderzoek en inventariserend Veldonderzoek uitgevoerd op de locatie Oudendijk (ong.) te Hoornaar, gemeente Giessenlanden. De aanleiding van het onderzoek is de voorgenomen verlegging van een watergang. Op basis van het bureauonderzoek is een gespecificeerde archeologische verwachting opgesteld. Hieruit bleek dat het plangebied zich op de flank van een rivierduin bevindt. Rivierduinen vormden gunstige vestigingslocaties vanaf het Laat-Paleolithicum totdat het gebied bedekt raakte met veen (waarschijnlijk in het Neolithicum). Vandaar dat resten uit de perioden Laat-Paleolithicum – Neolithicum voor kunnen komen. Het plangebied lag echter op een laaggelegen deel van dit duinencomplex, dat minder gunstig zal zijn geweest voor bewoning dan de nabijgelegen, hogere delen. Uit een boring door TNO direct ten oosten van het plangebied blijkt dat het duinzand zich op ca. 7,5 m –mv bevindt. Aangezien het reliëf van rivierduinen vaak een steil verloop kent, is het echter mogelijk dat het duinzand zich in het westelijke deel van het plangebied aanzienlijk hoger bevindt. Vanaf het Neolithicum raakte het plangebied bedekt met veen en komklei. In deze periode heersten er natte omstandigheden en waren de bewoningsomstandigheden ongunstig. Er worden dan ook geen resten verwacht uit de periode vanaf het Neolithicum tot in de Late Middeleeuwen. In de 12e en 13e eeuw vonden grootschalige ontginningen plaats in de Alblasserwaard. Het plangebied zelf heeft echter in agrarisch gebied gelegen en was in de 19e en 20e eeuw in gebruik als weiland. Vanwege de ligging in agrarisch gebied, en de afwezigheid van aanwijzingen voor historische bebouwing, worden behoudenswaardige archeologische resten uit de Late Middeleeuwen en Nieuwe tijd niet verwacht in het plangebied. De te dempen watergang dateert uit de jaren ’50 van de 20e eeuw. Bij de demping van deze watergang zullen naar verwachting geen archeologische waarden verstoord worden. Teneinde deze verwachting te toetsen en waar nodig aan te vullen is in het plangebied een verkennend booronderzoek uitgevoerd. Tijdens dit booronderzoek zijn de verwachte rivierduinafzettingen niet aangetroffen binnen 400 cm -mv. De bodem bestaat overwegend uit rietveen met hierop bosveen. De bovenste ca. 40 cm bestaat uit een grotendeels verstoord pakket komklei. Deze komklei en het veen zijn kenmerkend voor natte gebieden die in ieder geval tot in de Late Middeleeuwen onaantrekkelijke vestigingslocaties vormden. Archeologische resten worden om deze reden niet verwacht. Op basis van historisch kaartmateriaal en gezien de ligging op enige afstand van oude wegen, worden eveneens geen resten uit de Late Middeleeuwen en Nieuwe tijd verwacht. Dit wordt eveneens bevestigd door het booronderzoek, waarbij geen opgebrachte lagen of andere aanwijzingen voor bewoning in de Late Middeleeuwen of Nieuwe tijd zijn aangetroffen