Schuttershoefweg-Chaam: Schuttershoefweg, Chaam. Gemeente Alphen-Chaam

In opdracht van Architecten Buro Schoenmakers heeft archeologisch onderzoeksbureau Becker & Van de Graaf bv, onderdeel van de IDDS-groep, een archeologisch bureauonderzoek en een inventariserend veldonderzoek (IVO) verkennende fase door middel van boringen uitgevoerd aan de Schuttershoefweg (naast nr. 3) in Chaam, gemeente Alphen-Chaam. Het onderzoek heeft plaatsgevonden in januari 2011. De aanleiding voor dit onderzoek is een bestemmingsplanwijziging voor de bouw van twee ruimte-voor-ruimte woningen. Graafwerkzaamheden ten behoeve van deze ontwikkeling zullen zorgen voor een bodemverstoring tot op onbekende diepte. De kans bestaat dat eventueel aanwezige archeologische waarden hierdoor verstoord dan wel vernietigd zullen worden. Op basis van het bureauonderzoek is vastgesteld dat het plangebied gelegen is in het zuidelijke zandgebied op terrasafzettingswelvingen die bedekt zijn met dekzand. Dit dekzand is afgezet aan het eind van de laatste ijstijd (het Weichselien). Op dit dekzand kan daarom bewoning en/of begraving hebben plaatsgevonden vanaf het Laat-Paleolithicum. Tevens is op basis van de bodemkaart bekend dat het plangebied binnen een gebied met hoge zwarte enkeerdgronden ligt. Hierbij is een humeus dek op het dekzand opgebracht ter bevordering van de vruchtbaarheid van het land voor akkerbouw. Dit humeuze dek, dat bij een hoge zwarte enkeerdgrond een dikte van meer dan 50 cm bereikt, kan al vanaf de Late-Middeleeuwen zijn opgebracht. Op basis van historisch kaartmateriaal is sinds 1744 na Chr. geen bewoning binnen het plangebied aanwezig geweest. Het plangebied wordt op basis van hetzelfde kaartmateriaal in ieder geval sinds het begin van de 19de eeuw, maar mogelijk al eerder, gebruikt als akker. Uit het veldonderzoek is gebleken dat het humeuze dek in het plangebied niet dik genoeg is om tot de hoge zwarte enkeerdgronden gerekend te worden. De aangetroffen bodem kan geclassificeerd worden als laarpodzolgrond. In het humeuze dek zijn archeologische resten aangetroffen uit de periode Middeleeuwen – Nieuwe tijd. Dit kan wijzen op bewoning binnen het plangebied tijdens die periode. Het is ook mogelijk dat het materiaal van elders is aangevoerd met het opbrengen van het humeuze dek. Het plangebied vormt het zuidoostelijk gedeelte van een grotere akker dat de vorm van een eenmanses of een bolle akker heeft. Het humeuze dek kan zelf ook als een archeologische indicator worden gezien aangezien het is opgebracht door de mens. Onder het humeuze dek bevindt zich dekzand waarvan de top bijna overal verploegd is. Deze verploeging wordt bewezen door het feit dat podzolering in de top van het dekzand in geen enkele boring meer aanwezig was met uitzondering van boring 5. In boring 5 werd een deels intacte podzol gevonden waarin nog diep reikende sporen, bijvoorbeeld van huispalen of waterkuilen, aanwezig kunnen zijn. Dit soort sporen zijn bekend vanaf het Neolithicum. Op basis van de resultaten van het bureauonderzoek en het veldonderzoek worden in de omgeving van boring 5 archeologische waarden verwacht vanaf het Neolithicum in het dekzand. In het gehele plangebied is daarnaast een humeus dek aanwezig dat door de mens is opgebracht en dat resten kan bevatten die dateren vanaf de Late-Middeleeuwen. Er wordt daarom geadviseerd om in het plangebied vervolgonderzoek uit te laten voeren. Er wordt aangeraden dit te doen in de vorm van een proefsleuvenonderzoek. Over dit advies kan overleg gevoerd worden met de deskundige namens de bevoegde overheid, de gemeente Alphen-Chaam, contactpersoon: mevrouw drs. L. Weterings-Korthorst, Regio West-Brabant, Regio West-Brabant, telefoon: 076-529418