Een archeologisch onderzoek naar het verdwenen dorp Houwingeham bij Nieuweschans, Prov. Groningen.: ARC-Publicaties 20

Archeologisch onderzoek ten behoeve van een groot natuurbouwproject aan de hand van proefsleuven. Conclusies en aanbevelingen De meest in het ook springende antropogene sporen zijn de twee oost-west en de zeven vrijwel noord-zuid georiënteerde sloten welke met amorfie, niet gelaagde klei zijn gevuld, en de drainagebuizen die ook vrijwel noord-zuid oriëntatie hebben. De sporen wijzen op een verkavelingsstructuur zoals deze terug is te vinden op de topografische kaart van Nieuwenschans van 1853. De smalle, langgerekte perdelen die op die kaart staan afgebeeld hebben een identieke richting. De grootte van de percelen is op basis van de grondsporen niet eenduidig vast te stellen. De sloten wekken de indruk van kavels 40 m breed en 105 m lang. Er moet echter rekening gehouden worden met het feit dat lang niet alle sloten even diep hoeven te zijn gegraven, dus net niet of net wel tot in het veen. Percelen kunnen zijn samengevoegd of juist opgedeeld, door bijvoorbeeld vererveing, waardoor de afmetingen nu niet meer te achterhalen zijn. Wel kan worden gesteld dat de oriëntatie van de kavels sinds 1853 niet is gewijzigd. Gezien het feit dat aan de noordkant van het onderzoeksgebied de top van het veen niet is aangetroffen kan hier geen middeleeuwse bewoning worden verondersteld. De waterput met waarschijnlijk eem middeleeuwse datering, de noord-zuid georiënteerde sloot gevuld met veraard veen en de aanwezigheid van archeologisch materiaal als baksteenpuin en aardewerkscherven duiden op menselijke activiteit ergens in de buurt van de onderzoekssleuven 2 en 3. In de omgeving zullen mensen op kleine schaal turf hebben gestoken om in hun behoefte aan warmte en kookvuur te voorzien. Dit is gezien de aanwezigheid van hoogveen niet verbazingwekkend. Sleuf 3 benadert nog het meest deze menselijke activiteiten maar gezien de geringe heoveelheid sporen kan worden gesteld dat ook deze sleuf slechts in de periferie van de middeleeuwse activiteiten is gesitueerd. Ook het feit dat het overgrote deel van de top van het veen niet is veraard, geeft aan dat ter plekke hooguit sporadische menselijke activiteit is geweest. Als er ergens in dit gebied concrete grondsporen uit de middeleeuwen aanwezig zijn dan zullen deze zich naar alle waarschijnlijkheid op enige afstand zuidwaarts van sleuf 3 bevinden