Plangebied Dorpstraat 21 in Westerhoven, gemeente Bergeijk; archeologisch onderzoek: een proefsleuvenonderzoek

In opdracht van AWA van Gisbergen heeft RAAP Archeologisch Adviesbureau op 22 oktober 2013 een proefsleuvenonderzoek uitgevoerd ter plaatse van plangebied Dorpstraat 21 te Wester hoven (gemeente Bergeijk). Aanleiding tot uitvoering van het onderzoek was de geplande nieuwbouw. Het onderzoeksgebied is onderzocht door middel van vijf proefsleuven. Er zijn resten aangetroffen uit meerdere perioden. De oudste archeologische sporen dateren uit de Volle Middeleeuwen (12e-13e eeuw) en zijn aangetroffen in het centrale deel van het plangebied (put 2). Ze bestaan uit greppels, enkele paalkuilen die mogelijk een structuurtje vormen en een kuil. Deze sporen maken mogelijk deel uit van een boerderijerf. Daarnaast zijn, verspreid in het hele plangebied, sporen uit de Late Middeleeuwen- Nieuwe tijd B (14e-19e eeuw) aangetroffen die vooral bestaan uit greppels en in mindere mate uit (paal)kuilen. Deze kunnen gerelateerd worden aan de ontwatering en voormalige landinrichting/ percelering van het (plan)gebied. Enkele van deze greppels zijn nog te zien op het Minuutplan uit 1832. De jongste resten (waterputten, houten palen en subrecente verstoringen) zijn aangetroffen in het noordelijke deel van het plangebied. Deze kunnen in verband gebracht worden met historische bebouwing binnen (vanaf 20e eeuw) en net buiten het plangebied (vanaf de tweede helft van de 19e eeuw). Vanwege het subrecente karakter van deze sporen (de gebouwen zijn in 2011 gesloopt), worden deze sporen niet als een archeologische vindplaats beschouwd. De resten van de oudste vindplaats (Volle Middeleeuwen, 12e-13e eeuw), in het centrale deel van het plangebied (kaartbijlage 1: groene vlak, ca. 980 m²), zijn op basis van inhoudelijke kwaliteit (zeldzaamheid, informatie- en ensemblewaarde) behoudenswaardig. Omdat in het plangebied een dik opgebracht humeus pakket aanwezig is waaronder de behoudenswaardige sporen zich bevinden, wordt behoud in situ aanbevolen. De dieptegrens van de toekomstige verstoringen wordt bepaald op 60 cm beneden huidig maaiveld. Op deze diepte bevindt zich de top van de begraven A-horizont (top natuurlijke podzolbodem, gebaseerd op kolomprofiel 243 waar de Ab-horizont het minst diep zit). De aangetroffen sporen zijn echter pas hieronder zichtbaar; zodoende wordt nog een buffer gecreëerd tegen grondwerken. Indien behoud in situ niet mogelijk is (indien dieper dan 60 cm beneden huidig maaiveld wordt verstoord), dan wordt een vervolgonderzoek in de vorm van een opgraving aanbevolen. Voorafgaand aan de opgraving dient conform de KNA versie 3.2 een Programma van Eisen (PvE) te worden opgesteld. Dit PvE dient te worden goedgekeurd door de gemeente Bergeijk (bevoegd gezag)