Archeologische begeleiding Pannenhof te Beegden: Archeologische begeleiding protocol opgraven drinkwatertransportleiding Pannenhof te Beegden, gemeente Maasgouw

In september 2014 heeft Grontmij Nederland in opdracht van de WML een archeologische begeleiding uitgevoerd in het plangebied Pannenhof te Beegden. Aanleiding tot uitvoering van het onderzoek vormde de aanleg van een nieuwe drinkwatertransportleiding binnen het plangebied. De nieuwe waterleiding zal in een vijf tot acht meter brede sleuf aangelegd worden. De sleuf zelf bevindt zich langs de oostelijke zijde van een 15 tot 20 meter brede werkstraat. Delen van het geplande nieuwe traject werden aangelegd in zones waarvoor in de gemeentelijke archeologische waarden- en verwachtingskaart een archeologische verwachting is vastgesteld. In het kader van de archeologische begeleiding is tevens een fysisch geografisch onderzoek uitgevoerd. Het fysisch-geografische onderzoek beperkt zich tot het deel van het plangebied ten noorden van de huidige loop van de Sleijebeek. Dit is de zone waarbinnen een daadwerkelijke begeleiding diende te worden uitgevoerd. Daar zijn kijkgaten gegraven, kolommen opgenomen en zijn deze kolommen veelal met handboringen verdiept. Op basis van de kolommen is een lithogenetisch profiel geconstrueerd. Hiermee zijn vijf fasen (fasen I-V) in de vorming van de aanwezige afzettingen te herkennen. Afzettingen van de oudste fase, fase I, komen voor in het meest noordelijke deel van het plangebied. De afzettingen zijn van een vlechtend riviersysteem uit het Pleniglaciaal. De afzettingen behoren tot het Laagterras. Fase II is te situeren tijdens het Jonge Dryas en eventueel Preboreaal (Vroeg Holoceen) toen er ook sprake was van een vlechtend systeem maar in een lager gelegen riviervlakte. Afzettingen van fase 1 werden door insnijding en zijwaartse migratie van geulen geërodeerd. Een later opgevuld geraakte geul van dat systeem ligt ter plaatse van put 1 en het noordelijke deel van put 2. Fase III is ook in het Jonge Dryas en Preboreaal te dateren, maar na fase II. Tijdens fase III werden afzettingen van fase II zijwaarts geërodeerd. Resten van fase III zijn aanwezig in put 2. Vanaf begin Holoceen ging de Maas weer meanderen en een meanderbocht kwam in vermoedelijk het Subboreaal (Bronstijd) erosief tegen de afzettingen van fase III te liggen. In de IJzertijd tot in de Romeinse tijd vond opvulling plaats van de toen inactieve geul. De erosie en opvulling wordt tot fase IV gerekend en afzettingen ervan komen voor in het meest zuidelijke deel van put 2 en in het noordelijke deel van put 3. Naar verwachting komen afzettingen van fase IV ook voor in het deel dat alleen archeologisch geïnspecteerd is. Hier kunnen ook jongere afzettingen van de meanderende Maas voorkomen. Doordat de geul van fase IV ter plaatse van het profiel een laaggelegen gebied vormde, kwam hierin de Sleijebeek te liggen. Erosie en afzetting door en in de beekgeulen is gerekend tot fase V. De afzettingen van deze fase zijn aangetroffen in put 4. De beeklopen zullen dateren vanaf de Romeinse tijd. In ieder geval is er een datering van een restgeul op basis van pollen in de Vroege Middeleeuwen (7e-10e eeuw). Tijdens de begeleiding zijn geen archeologische sporen aangetroffen. De wel aanwezige archeologische resten bestaan uit losse vondsten die dateren vanaf de Midden Bronstijd. Vondsten uit de Midden Bronstijd tot en met de Romeinse tijd komen voor in de vulling van de geul van fase II en in afdekkende lagen ter plaatse van afzettingen van de fasen I-III. Ondieper kunnen zijn ook vondsten uit de Middeleeuwen en Nieuwe tijd aangetroffen. In de geulvulling van fase IV zijn de vondsten als groep in de IJzertijd en Romeinse tijd te dateren. Een munt uit de Midden Romeinse tijd in een afdekkende laag op de geulvulling wijst erop toen de opvulling van de geul compleet moet zijn geweest (ervan uitgaande dat de munt niet eerst eeuwenlang in omloop is geweest). In de afdekkende lagen van fase IV komen ook losse vondsten uit de Middeleeuwen en Nieuwe tijd. Ter plaatse van de afzettingen van fase V zijn alleen losse vondsten uit de Middeleeuwen en Nieuwe tijd aangetroffen. Dit geldt ook voor de archeologische inspectie van de zone ten zuiden van de Sleijebeek in put 5