Person and nothingness : the question of freedom according to John Paul II and Jean-Paul Sartre

Artykuł ma na celu porównanie koncepcji wolności z nurtu personalistycznego (w myśli Karola Wojtyły) i egzystencjalistycznego (u Jean-Paula Sartre’a), wskazanie różnic i miejsc wspólnych, a także ukazanie ich w kontekście przemian w myśli zachodniej. Zestawienie tych stanowisk pozwala na dostrzeżenie, w jaki sposób zarówno filozofia chrześcijańska autora Osoby i czynu, jak i radykalny projekt francuskiego myśliciela uczestniczyły w kryzysie refleksji nad podmiotowością. Z jednej strony widoczne staje się osłabienie w myśli Wojtyły tradycyjnej antropologii poprzez włączanie w nią elementów akcentujących autokreacyjną rolę jednostki, pierwszeństwo egzystencjalnych projektów wobec uprzednich (naturalnych, społecznych, nadprzyrodzonych) schematów i konieczność hermeneutycznego odniesienia do świata. Z drugiej - można również dostrzec momenty przejmowania modelu metafizycznego, nacechowanego binarnymi opozycjami u Sartre’a, stawiającego sobie za cel pozbycie się idei substancjalności podmiotu.The paper concerns a comparison of concepts of freedom from personalist (Karol Wojtyła’s philosophy) and existentialist discourses (represented by Jean-Paul Sartre). It aims to show their common places and differences, as well as to place them in a wider context of transformation of the Western thought. The comparison enables to see, how the Christian philosophy of Person and Act’s author, as well as radical project of French philosopher take part in the crisis of the reflection on subjectivity. It reveals a weakening of traditional anthropology in the Wojtyła’s thought, which includes elements stressing self-creative role of an individual, a priority of existential projects over preexisting (natural, social, supernatural) schemes, and a hermeneutical relation with the world. On the other hand, one could see also how metaphysical model, based on binary oppositions, affects Sartre, who aimed to erase the idea of a substantial subjectivity from his thought