Haven't you heard?: Connecting through news and journalism in everyday life

Van Facebook tot nieuwsapps en uitgesteld kijken: nog nooit had de Nederlandse nieuwsgebruiker de keuze uit zo’n groot nieuwsaanbod. Daardoor ontstaan vele nieuwe routines, van het checkrondje op de smartphone tot het delen van nieuws in WhatsApp-groepen. Zulk veranderend nieuwsgewoonten beïnvloeden niet alleen hoe gebruikers zich informeren, maar hebben ook impact op de sociale functie van nieuws. De maatschappelijke relevantie van de journalistiek is van oudsher verbonden aan het verbinden van de privésfeer van gebruikers met de publieke wereld. Traditionele media hebben echter in toenemende mate te maken met concurrentie van alternatieve nieuwsbronnen. Als gebruikers zich ook via vrienden en familie op Facebook kunnen oriënteren op wat er buiten hun privésfeer gebeurt, waarom zouden ze dan nog het achtuurjournaal kijken? Dit proefschrift onderzoekt wat veranderend nieuwsgebruik betekent voor de verbindende rol van nieuws en journalistiek. Uit de resultaten blijkt dat nieuws, juist in wat gebruikers ervaren als een steeds complexere samenleving, van belang blijft als gemeenschappelijk referentiekader. Welk onderdeel wordt van dat referentiekader en beschouwd wordt als nieuws verandert echter: een Facebookfoto wordt intuïtief gezien als ander “nieuws” dan een item in het Journaal, maar gebruikers missen het vocabulaire om die verschillen onder woorden te brengen. Daarnaast zijn de manieren waarop gebruikers via nieuws een gemeenschappelijk referentiekader construeren diverser, meer continu, en sterker gecentreerd rondom individuen dan voorheen. Tot slot blijken “dark social media” als WhatsApp- en Facebookgroepen van toenemend belang voor het delen van nieuws en faciliteren van publieke connectie, vanwege de beslotenheid en vluchtigheid van deze platforms