Art and metaphysics : interpretation of the poem Mieczysław Jastrun Piero della Francesca from the volume of Luminous points

Autorka szkicu ukazuje, że utwór Piero della Francesca - w pierwszej lekturze wydający się surowym, powściągliwym opisem malowideł piętnastowiecznego artysty - w istocie jest jednym z tych liryków Jastruna, w których poeta kreśli wizję swej metafizyki, rozważając takie zagadnienia, jak czas, ludzki los oraz sacrum. Analiza szczególnego sposobu, w jaki Jastrun opisuje obrazy Piera, prowadzi autorkę artykułu do konstatacji, że poeta konstruuje w wierszu rzeczywistość odpowiadającą specyfice malowideł artysty, cechującą się nieruchomością, esencjonalnością, trwałością, nieśmiertelnością. Takiemu światu (rozumianemu jako rzeczywistość sztuki) przeciwstawiona jest w twórczości autora Punktów świecących rzeczywistość ludzka, ukazywana często jako przestrzeń ciągłego upływu czasu, niszczenia życia, utraty bliskich, miejsc, własnej tożsamości, a także nadziei na spełnienie, dotarcie do tajemnicy istnienia, do sensu. W artykule odczytane zostają także znaczenia religijne wpisane w utwór. Przeczucia metafizyczne rodzą się w nim - podobnie jak w wielu wierszach Jastruna - pod wpływem doświadczenia zachwytu, rozpoznania Tajemnicy danego w chwilowym błysku świadomości.The author of the sketch shows that the poem Piero della Francesca - during the first reading, seemingly an austere, restrained description of paintings by a 15th-century artist - is actually one of those Jastrun’s poems in which the poet creates the vision of his metaphysics, discussing such issues as time, human fate and the sacred. The analysis of a special way in which Jastrun describes Piero’s paintings leads the author of the article to a conclusion that the poet creates a reality in his poem, corresponding to the specifics of the artist’s paintings, characterized by immobility, essentiality, constancy, immortality. Such world (understood as the reality of art) is opposed in the works of the author of Punkty świecące, to the human reality, often shown as a space of permanent time flow, destruction of life, and loss of the loved ones, places and own identity, as well as hope to reach fulfillment, to reach the secret of existence, the sense. The article also interprets the religious meaning present in the poem. Metaphysical feelings arise in it - as in many other poems by Jastrun - resulting from the experience of delight, recognition of a Mystery given in a momentary glimpse of consciousness