Badania nad czynnikami mogącymi mieć wpływ na udzielanie pierwszej pomocy osobie leżącej w miejscu publicznym = Research on factors being able to affect on delivering first aid to a person lying in a public place

Czyż Rafał. Badania nad czynnikami mogącymi mieć wpływ na udzielanie pierwszej pomocy osobie leżącej w miejscu publicznym = Research on factors being able to affect on delivering first aid to a person lying in a public place. Journal of Education, Health and Sport. 2016;6(3):159-172. eISSN 2391-8306. DOI http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.48155 http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/3432 https://pbn.nauka.gov.pl/works/721956 The journal has had 7 points in Ministry of Science and Higher Education parametric evaluation. Part B item 755 (23.12.2015). 755 Journal of Education, Health and Sport eISSN 2391-8306 7 © The Author (s) 2016; This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited. The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper. Received: 05.03.2016. Revised 20.03.2016. Accepted: 23.03.2016. Badania nad czynnikami mogącymi mieć wpływ na udzielanie pierwszej pomocy osobie leżącej w miejscu publicznym Research on factors being able to affect on delivering first aid to a person lying in a public place Rafał Czyż Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu, Katedra Medycyny Ratunkowej Abstrakt Osoby udzielające pierwszej pomocy medycznej tworzą istotne ogniwo łańcucha przeżycia. Chęć udzielenia pomocy nieznanej osobie jest zależna od wielu czynników. Ocena skłonności społeczeństwa do udzielania pomocy osobie leżącej w miejscu publiczny oraz badanie ich powiązań z danymi demograficznymi, poziomem lęku, jako stan i wrażliwością na wstręt. Grupę badaną stanowiło 314 osób, w wieku 23,9±5,1 lat w tym 74% kobiet i 26% mężczyzn. Wyniki zebrano za pomocą autorskiego kwestionariusza. Do ankiety dołączono również skalę oceny wrażliwości na wstręt (DSS) oraz część STAI X-1 Inwentarzu Stanu i Cechy Lęku. 249 respondentów (79,3%) podało, że co najmniej raz w życiu widziało osobę leżącą w miejscu publicznym. Porównując respondentów, którzy podeszli do osoby leżącej z tymi, którzy nie zainteresowali się tą osobą nie wykazano istotnych różnic pod względem płci, wieku oraz lęku jako stan. Jednakże, osoby te miały istotnie niższy wynik poziomu wstrętu: podstawowego (45,4 ± 10,1 vs. 49,5 ± 11,5), do zwierząt (19,8 ± 7,3 vs. 23,9 ± 9,1), do skażonych przedmiotów (33,3 ± 9,2 vs. 36,1 ± 8,7) p<0,05. W analizie wieloczynnikowej wykazano, że osoby lepiej wykształcone z 1,7 krotnie większym prawdopodobieństwem zainteresują się osobą leżącą w miejscu publicznym. Dodatkowo wykazano, że wraz ze wzrostem poziomu wstrętu podstawowego u respondentów spada szansa na zainteresowanie się i udzielenie pierwszej pomocy osobie poszkodowanej. Duży odsetek respondentów spotkał się z przypadkiem osoby leżącej w miejscu publicznym, jednakże stosunkowo częsta jest reakcja niezainteresowania się jej stanem zdrowia. Instruktorzy pierwszej pomocy powinni uświadamiać kursantów, że poziom wrażliwości na wstręt istotnie wpływa na chęć i zakres udzielanej pomocy. Słowa kluczowe: lęk, pierwsza pomoc, resuscytacja, medycyna ratunkowa, zdrowie publiczne. Abstract Persons who delivering first medical help are creating an essential link of survival chain. Willingness for giving aid to the unknown person depends on a many factors. Evaluation of the society tendency to give lying person in a public place first aid and research their connections with demographic data, level of fear as the state and disgust sensitivity. The study group consisted of 314 persons, aged 23.9±5.1 years including 74% of women and 26% of men. Results were collected with the author’s questionnaire. Evaluations of the Disgust Sensitivity Scale and part STAI X-1 of State Trait Anxiety Inventory were also attached. 249 respondents (79.3%) say that least once in a life time had seen the person lying in a public place. Comparing respondents which came up to lying person with the ones which didn’t interested with this person important differences weren’t demonstrated in terms of sex, age and anxiety as a state. But, these persons had a significantly lower level of the disgust: core (45.4±10.1 vs. 49.5±11.5), animal reminder (19.8±7.3 vs. 23.9±9.1), contamination (33.3±9.2 vs. 36.1±8.7) p